Boeiend en liefdevol verslag van een vlucht
Wês net bang(mar wol foarsichtich) – Hanneke de Jong – Afûk – 83 blz.
Wês net bang(mar wol foarsichtich) is geen dikke pil, maar toch zal het boek indruk maken op de lezer. Ik las de Friese versie, maar binnen niet al te lange tijd zal er een Nederlandse vertaling komen. Het verhaal gaat over Lilan, die op zeventienjarige leeftijd Syrië ontvlucht, omdat de situatie daar onhoudbaar voor haar wordt. Haar vader raadt haar aan niet bang te zijn, maar wel voorzichtig. Hij zet haar af bij de Syrisch-Turkse grens en vandaar moet ze zich maar zien te redden. Ze heeft geld, een paspoort en een mobieltje en genoeg durf om als meisje deze gevaarlijk reis te ondernemen.
In twintig korte hoofdstukken vertelt De Jong Lilans verhaal. Het is een reis die veel Syriërs hebben ondernomen, te voet, per bus, per boot en tenslotte per trein. Lilan wilde perse naar Nederland waar al een broer van haar woonde. Haar vader is de drijvende kracht achter de vlucht naar ons land, omdat hij over Nederland goede berichten heeft gehoord.
Het is een reis met veel hindernissen, maar alle problemen worden overwonnen en eindelijk komt Lilan in Amsterdam aan. Een ontvangst met open armen is het niet en dat is een understatement. In de hoofdstad kan ze zich als asielzoeker niet melden. Op zich raar, maar dat had ze wel kunnen weten. Ze moet naar Ter Apel. Enfin, dat lukt, maar ook daar blijft de opvang kil en tamelijk liefdeloos, ondanks de goeie bedoelingen. Het is natuurlijk schandalig dat mensen die hier graag willen wonen, jarenlang in doodse centra worden opgesloten en geen kans krijgen zich snel in de maatschappij te settelen. Dat kost de overheid geld en de asielzoeker veel pijn, verdriet en frustratie. Hoewel Lilan nu in Nederland is en haar ouders mogen overkomen is de toestand voor hen nog redelijk uitzichtloos, door de eindeloze verhoren, bureaucratische procedures en verplaatsingen.
Hanneke de Jong beschrijft in een nawoord hoe ze Lilan Barakat op het spoor kwam via twitter, waar iemand op zoek was naar een viool voor een Syrisch meisje. Hanneke had nog een viool die ze niet meer bespeelde en zo kwamen de twee in contact. Het verhaal is door De Jong tamelijk sec opgeschreven. De emoties moet je tussen de regels door lezen en dat is goed. Het is geen tranentrekker, maar wel een liefdevol verslag van de schrijfster die zich heel betrokken voelt bij de vluchtelingenproblematiek. Hanneke de Jong is intussen een soort tweede moeder voor Lilan geworden. Ze heeft met dit boek voor jongeren heel inzichtelijk gemaakt waarom mensen vluchten uit een oorlogsgebied. Als de Nederlandse vertaling er is, dient het boek op alle middelbare scholen gelezen te worden en natuurlijk ook door de mensen die zo’n grote mond opentrekken tegen de komst van AZC’s en de opvang van vluchtelingen in het algemeen. Wês net bang(mar wol foarsichtich) is een ontroerend en pakkend verhaal, een boek dat je raakt.
