Poëtische vertelling over omgaan met de tijd

Haast – Stéphane Servant – illustraties Rébecca Dautremer – vertaling Ed Franck – Davidsfonds/Infodok – 64 blz.

De Franse illustratrice Rébecca Dautremer blijft verbazen. Waar ze in het ene boek gedetailleerd en met veel kleur een verhaal van illustraties voorziet (zoals bijvoorbeeld in Ik val op jou, waarvan zij ook de tekst verzorgde), is haar werk in andere boeken juist sober en soms zelfs somber te noemen. Dit laatste is het geval in Haast, een poëtische, filosofische vertelling van Stéphane Servant over het personage Haast, dat altijd op de vlucht is:

‘Hij rende van ’s ochtends tot ’s avonds en stopte nooit.
Niet om te slapen, niet om te dromen, zelfs niet om lief te hebben.
Al honderd keer rende hij de wereld rond, maar zonder ooit iets te zien.
Tot hij op een dag Berg ontmoette’.

Haast wordt afgebeeld als een mensachtige figuur met een groot hoofd, en onder zijn korte lijf een fiks aantal korte benen die almaar doorrennen. Hij heeft haast omdat hij achterna wordt gezeten door Einde. Dautremer beeldt Einde af als een monsterachtige figuur, met zijn kaken wijd open en messcherpe tanden, die Haast telkens op een haartje na missen.
Einde probeert Haast al een tijdlang in te halen, maar het lukt hem steeds nét niet. Hij hijgt in het oor van Haast dat hij door kan rennen tot hij een ons weegt, maar dat het op een dag toch écht een keer afgelopen is. Haast doet of zijn neus bloedt en rent door.

En dan botst Haast tegen Berg op, die nog nooit van zijn plek is geweken en die zich juist muisstil houdt, omdat hij niet wil dat Einde hem vindt.
Haast is ten einde raad, want als Berg niet gauw opschuift, kan hij niet verder en krijgt Einde hem alsnog te pakken. Hij besluit Berg op zijn rug te nemen en rent ervandoor.
Voor Berg is dit een nieuwe ervaring: hij heeft zo veel jaren op één plek gestaan, dat hij onderweg zijn ogen uitkijkt. Wat is de wereld mooi!

Duizend jaar lang sjouwt Haast met Berg voort en dan is hij zo moe, dat hij Berg niet meer houdt. Maar Einde zit hem nog steeds achterna.
Berg heeft een oplossing: ze zal Haast onder haar rokken verbergen en dan zal ze weer roerloos blijven staan, zoals ze altijd al heeft gedaan. Nu zijn de rollen omgedraaid: waar Berg duizend jaar lang heeft kunnen genieten van een heel nieuwe wereld, krijgt Haast de ervaring hoe het is om nergens heen te hoeven, en om de wereld vanuit rust en stilte te ervaren.

Uiteindelijk, na tweeduizend jaar, worden Haast en Berg verliefd. Ze krijgen een kind en geven het een zeer toepasselijke naam, die ik niet ga verklappen.
Met z’n drieën vinden ze uit wat wel en niet belangrijk is in het leven, en hoe ze ieder vanuit hun eigen beleving met het begrip tijd omgaan. Dit gedeelte van het verhaal wordt niet alleen in prachtige bewoordingen verteld door Stéphane Servant, maar door Rébecca Dautremer ook fascinerend in beeld gebracht.
In dit boek tekent Dautremer in vrijwel alleen grijs- en zwarttinten met een naturel achtergrond, alsof ze vond dat het verhaal op zichzelf al genoeg kleur bevatte. Dat is zeker het geval, en niet alleen in symboliek, maar ook in hoe de tekst is afgedrukt: in oranje letters. Dat laatste is voor mij meteen ook het enige minpunt van het boek, want om deze reden vind ik het niet prettig lezen. Vormgevers zouden soms toch echt meer rekening mogen houden met de (voor)lezer.

Laat je door dit minpunt echter niet van dit prachtige, fraai vertaalde boek afhouden. Het bevat geen pagina’s vol tekst, en het verhaal en de tekeningen samen maken het tot een origineel en poëtisch kunstwerk, waarin op de laatste pagina ook Einde nog een onverwacht liefdevol rolletje krijgt toebedeeld. Heel mooi gedaan.

Tiny Fisscher

Andere recensies

Ik, Octopus – Magdalena Rutová – NBC Parade – 32 blz. Er zijn al heel wat boeken over octopussen geschreven, er is echter maar één octopus die een boek over mensen heeft geschreven! Zij wil weten waarom de mens zoveel mooie spullen afdankt en...
Lees verder Categorie: Kinderboeken
| Reageer!
Coco en het gekke ding – Loes Riphagen – Gottmer – 36 blz. Coco, het kleine vogeltje dat iedereen natuurlijk al kent van de vorige delen is in dit boek weer lekker aan het spelen met haar vriendjes. Eekhoorn, kikker, egel en Coco zien...
Lees verder Categorie: Prentenboek
| Reageer!
Een koord boven de afgrond – Cyrille Offermans – De Arbeiderspers – 616 blz. Een iets beschuttere plek misschien (2017), Midden in het onbewoonbare (2020), en dan nu Een koord boven de afgrond (2023): de titels van de gebundelde dagboeknotities van Cyrille Offermans worden...
Lees verder Categorie: Essays, Literatuur
| Reageer!