Een dappere challenge met een goed doel
Mijn jaar in een tent – Tiny Fisscher – Uitgeverij Volt – 295 blz.
Tiny Fisscher is van vele markten thuis als het om schrijven gaat. Er zijn inmiddels meer dan vijftig boeken van haar hand verschenen, die bestemd zijn voor verschillende doelgroepen, in leeftijd variërend van kleuters tot ongeveer vijftienjarigen. Een deel van haar werk bestaat uit bewerkingen/hertalingen van klassiekers als Kees de jongen (2014), Alleen op de wereld (2016) en Romeo & Julia (2018). Samen met Pieter Feller schreef ze Meneer Victors vreselijke vertellingen (2018) en de historische trilogie over een Amsterdams meisje: Clara (2018), Clara het krantenmeisje (2019) en Clara zet door (2020). Haar jongste boek is getiteld Mijn jaar in een tent. Hoofdpersoon hierin is de elfjarige Zwaan, die terugblikt op een veelbewogen jaar.
Het begint allemaal in groep 7 als meester Sinan een challengeweek organiseert om geld in te zamelen voor een goed doel. In die week moeten de leerlingen zichzelf uitdagen iets te doen wat ze een beetje eng vinden en hier sponsors bij zoeken. Zwaan, die nogal een angsthaas is, daagt zichzelf uit om in haar eentje buiten in een tent te slapen. Dat is extra spannend omdat ze nogal afgelegen woont. Ze maakt het zichzelf daarbij niet gemakkelijk. In plaats van een week besluit ze maar liefst een jaar in een tent te gaan slapen. Daarmee hoopt ze een groot bedrag op te kunnen halen voor Syrische vluchtelingenkinderen die onder erbarmelijke omstandigheden in kampen leven. Foto’s die ze daarvan heeft gezien, hebben haar diep geraakt.
Haar moeder is weinig enthousiast over het plan van Zwaan, zeker omdat ze er op 11 oktober, haar verjaardag, mee wil starten en het dan al behoorlijk koud is. Zwaan zet echter door en samen met haar ouders zoekt ze een tent uit in de vorm van een volkswagenbusje. De tent herinnert haar aan Odd, een Noors vakantievriendje van twee jaar geleden, met wie iets ergs is gebeurd. Hij en zijn ouders hadden toen net zo’n tent.
De eerste weken in de tent zijn met recht een uitdaging voor Zwaan. ’s Nachts hoort ze elk geluidje, zodat ze amper een oog dicht doet. Ze is dan ook blij als haar een vriendin Dons een nachtje komt logeren. Die stelt voor dat ze een blog gaat bijhouden om zo meer bekendheid te geven aan haar actie. Wellicht haalt ze daarmee meer geld op.
Gaandeweg voelt Zwaan zich veiliger in haar tent en gaat ze beter slapen. De tent wordt meer en meer haar thuis. Op een dag ontdekt ze een jongen in een boom die haar met een verrekijker bespiedt. Meteen gaat ze op onderzoek uit. Het blijkt Finn te zijn, een jongen die voor langere tijd op de nabijgelegen boerderij logeert. Na hun kennismaking zien ze elkaar vaker, waarbij Finn haar ‘Tentmeisje’ noemt en zij hem ‘Bonk’. Hun contact wordt steeds vertrouwelijker. Zo vertelt Zwaan aan Bonk wat er met Odd is gebeurd en vertelt hij haar waarom hij een poos niet bij zijn ouders kan wonen.
Net als Dons komt ook Bonk met voorstellen om meer bekendheid te geven aan haar challenge. Naast een blog zou ze kunnen vloggen, vindt hij. Zwaan vindt dat eng, maar laat zich overhalen, omdat ze nog ver af zit van het streefbedrag dat ze wil ophalen voor de vluchtelingenkinderen. Met haar vlog ‘Zwaan-kleef-aan’ bereikt ze inderdaad heel veel mensen. Dat worden er nog meer wanneer er een artikel over haar in de krant wordt geplaatst en ook het Jeugdjournaal aandacht aan de actie besteedt. Er zijn zelfs kinderen die haar willen helpen door ook een poos in een tent te gaan wonen.
Niet alle reacties zijn echter positief. Zwaan krijgt ook enkele dreigmails, omdat ze zich inzet voor vluchtelingen. Het maakt haar bang en ze praat erover met een oom die bij de politie werkt. Het geeft haar een wat geruster gevoel dat hij op de hoogte is. Maar nadat ze heeft ontdekt wie de mails heeft verstuurd, lost ze het uiteindelijk zelf op, waarmee ze laat zien dat ze niet meer zo bangelijk is.
Er zijn meer tegenslagen. Ze krijgt te kampen met zeer slechte weersomstandigheden en tot overmaat van ramp wordt ze ook nog ziek. Maar van opgeven wil ze niet weten. Bijgestaan door Bonk, Dons en haar ouders weet ze alle moeilijkheden te overwinnen.
Gelukkig blijft het geld binnenstromen, mede door de aanhoudende publiciteit. Bijzonder is ook dat Zwaan op zeker moment contact krijgt met een Syrische vluchtelinge, een meisje van haar leeftijd. De reactie van het meisje maakt grote indruk en stimuleert haar om vol te houden. Toch verlangt Zwaan ook wel naar het einde, ze zou graag weer eens in haar eigen bed slapen.
Eindelijk op 11 oktober is het zover. Het jaar in de tent zit erop. In haar terugblik noemt Zwaan het een ‘eng, moeilijk, spannend en bizar’ jaar. Als lezer kun je niet anders dan dat beamen. Maar ook een jaar dat tot grote tevredenheid stemt. Zwaan heeft haar steentje kunnen bijdragen aan de hulp aan vluchtelingenkinderen én is in staat gebleken om tal van angsten te overwinnen.
Mijn jaar in een tent is een fijn en origineel boek voor lezers vanaf ongeveer tien jaar. Het is vlot geschreven, heeft vaart en biedt volop mogelijkheden om met Zwaan mee te leven. Als lezer kun je de angsten van Zwaan goed meevoelen, maar ervaar je ook hoe ze steeds sterker in haar schoenen komt te staan. Ook wordt de lezer op een positieve, en vooral niet-moraliserende manier betrokken bij de vluchtelingenproblematiek. De oproep van de schrijfster aan de lezers om mee te doen met hulpacties, die achter in het boek is opgenomen, heeft daardoor zeker kans van slagen.
Boek bestellen!