Originele benadering van de geschiedenis van een stad

Brugge in 100 objecten – Inge Geysen, Guenevere Souffreau & Eva Tahon (red.) – Ludion – 432 blz.

Jezelf voorstellen aan de hand van een voorwerp is een spel dat geregeld wordt gehanteerd op school, cursus of sollicitatiegesprek om elkaar beter te leren kennen. In 2015 kregen de erfgoedverenigingen in de Belgische stad Brugge de volgende vraag op hun bord: “welke objecten, die op Brugs grondgebied bewaard worden, verbeeldden volgens u belangrijke gebeurtenissen, evoluties, personen,… in de geschiedenis van de stad?” Uit de meer dan 200 objecten werden er 100 geselecteerd die nu werden gebundeld in boekvorm na publicatie in een blog en een lokaal weekblad.

De ruime bevraging leidde tot een rijke waaier aan diverse verwachte maar ook verrassende objecten uit verschillende eeuwen. Het eerste voorwerp flitst de lezer al flink terug in de tijd: een vuurstenen werktuig uit de periode van ongeveer 70.000 tot 35.000 jaar v.C. Het recentste voorwerp is een rode terracottategel die het Concertgebouw uit 2002 bekleedt. Niet zo uniek als een vuursteen want er zijn er 68.000 aangebracht. Brugge kende zijn hoogtepunt tijdens de middeleeuwen. De samenstellers zijn gelukkig niet in de val getrapt om vooral op dit tijdperk te focussen. De geschiedenis van Brugge bleef in de eeuwen daarna zeer interessant wat duidelijk blijkt uit het boek.

Verschillende geledingen uit de maatschappij komen aan bod. Kunst is zoals verwacht vrij sterk vertegenwoordigd met diverse schilderijen waarbij terecht ook typische grafschilderkunst niet mocht ontbreken. Op vlak van architectuur en ornamenten worden onder meer de Brugse moef, de kraagstenen van het stadhuis en de eerder vermelde terracottategels van het concertgebouw besproken. Religie speelde in het verleden een grote rol wat onder meer blijkt uit de steen van Everelmus, de kerststal van de Sint-Annakerk, de dispenningen, biechtboekjes, de Onze-Lieve-Vrouw van de lotelingen en het mirakelbeeld van Ver-Assebroek. Heel wat objecten verwijzen ook naar de rijke economische geschiedenis van Brugge of naar de ambachten zoals blijkt uit ambervondsten, het zegel van het Duitse Hanzekantoor, het schilderij De eed van de kleermakers of het recentere Hulde aan de initiatiefnemers van de zeehaven van Brugge. Nog andere maatschappelijke onderwerpen komen aan bod zoals de stadsplanning (De ‘gele bijbel’), de sport (Brugs voetbal), speelgoed (speelgoedsoldaatjes), vrije tijd (eenhandsfluit, de sireschakel van het Sint-Sebastiaansgilde) enz.

Verschillende vakspecialisten werkten mee aan de teksten. De bijdragen zijn genummerd en beslaan een viertal bladzijden. Ieder hoofdstuk wordt geïllustreerd met een grote afbeelding en diverse andere die soms vrij klein uitvallen. In grote lijnen wordt een chronologische volgorde van de voorwerpen aangehouden. Iedere tekst maakt melding van de auteur en de collectie met verwijzingen naar andere tekststukjes. Achter in het boek vinden we een bronvermelding (opgedeeld volgens bijdrage), een index en een opsomming van de collecties met de nummers van de bijdragen.

Brugge in 100 objecten is een originele en goed onderbouwde benadering van de geschiedenis van de stad.

Kris Muylle