Briljante insteek voor boek over dieren
Vandaag houd ik mijn spreekbeurt over de anaconda – Bibi Dumon Tak – illustraties Annemarie van Haeringen – Querido – 120 blz.
Toen ik deze titel tegenkwam, schoot ik meteen in de lach. Ik heb namelijk zelf heel vroeger een spreekbeurt gehouden over de anaconda: ‘Ik houd mijn spreekbeurt over de anaconda (spreekpauze). ‘Dé anaconda.” (spreekpauze). ‘De anacóndaaa…’Meer weet ik er niet meer van, behalve dat de anaconda de grootste (wurg)slang ter wereld is.
Met dit boek heeft Bibi Dumon Tak me weer wat bijgespijkerd, en niet alleen met betrekking tot de anaconda. De insteek van het boek is briljant: dieren houden een spreekbeurt over een ander dier. Zo wordt de anaconda besproken door de regenworm, die vertelt dat een anaconda en een regenworm in bepaalde opzichten wel op elkaar lijken, maar in andere opzichten weer helemaal niet.
Een regenworm kan bijvoorbeeld helemaal niet zwemmen, die verzuipt meteen, terwijl water voor een anaconda juist de beste plek is om in te vertoeven, omdat hij voor kruipen over land eigenlijk veel te zwaar is. Kijk, dat was ik dus mooi vergeten. Na elke spreekbeurt mogen dieren vragen stellen. En zoals dat in een klas vol kinderen ook gaat, bemoeien dieren zich met elkaar, is er gekissebis, wordt er sjjjt! geroepen als de boel uit de hand dreigt te lopen, maar tussen de bedrijven door komt er wél een hoop geweldig leuke informatie over allerhande dieren voorbij.
‘Hallo, ik ben een wandelend blad en vandaag ben ik van plan mijn spreekbeurt over de zeeanemoon te houden.’
‘Die mag er niet in!’
‘Hoezo niet?’
‘Omdat de spreekbeurten alleen over dieren mogen gaan en anemonen zijn planten.’
‘Ja, maar onder water zijn het dieren.’
Wat een geestig, goed geschreven, prikkelend en speels informatief boek is dit! Dumon Tak behandelt niet per se dieren die je al vaak voorbij ziet komen in informatieve boeken, maar ook bijvoorbeeld de helmkasuaris die een spreekbeurt houdt over alle mogelijke soorten kolibries (en dat zijn er nogal wat), en een nerveuze harefrietmeet (bestaat dat beest? Jawel) die het over de Picasso doktersvis had willen hebben, maar die daar totaal mee de mist in gaat omdat hij niet uit zijn woorden kan komen. En dan is er ook een sneeuwpanter die een spreekbeurt houdt over, tja, de sneeuwpanter, wat weer voor andere taferelen in de dierenklas leidt.
De interactie tussen de dieren is soms ronduit hilarisch. Brulaap die een spreekbeurt houdt over de eenhoorn, maar ja, eenhoorns bestaan toch helemaal niet, wat kletst die brulaap nou?
“Ja, brulaap. Jouw spreekbeurt is fake news. Nep. Verzonnen. Je krijgt een één voor de moeite.”
Wat mij betreft is dit boek een blijvertje, waar thuis en op school nog jarenlang van genoten kan worden. En niet alleen door de tekst, maar beslist ook door de geslaagde vormgeving en door de geweldige tekeningen van Annemarie Van Haeringen, die de diverse dieren uitermate goed heeft getroffen, en wier illustraties op het uitstekend gekozen matte papier extra goed tot hun recht komen. Haar tekening van het rode leliehaantje in een heldergroen bladervlak, bijvoorbeeld, of de bladzijde die met name gevuld is met het zwart van een merel: grandioos.
Een alle opzichten zeer geslaagd boek, inclusief geestig nawoord en een register dat is samengesteld door de regenworm en de vroedmeesterpad, die eerst met elkaar in gesprek gaan over hoe ze dat het beste kunnen aanpakken. Je moet het maar bedenken allemaal: Dumon Tak bedenkt het.
Boek bestellen!