Geen roze wolk

Ben ik nou gek? – Saskia Oudhoorn –  Droomvallei – 268 blz.

Met de paniekroman Ben ik nou gek? schreef Saskia Oudshoorn een boek dat door veel mensen gelezen zou moeten worden. Alleen al in Nederland heeft ruim anderhalf miljoen mensen een angststoornis, en zo’n zevenhonderdduizend mensen hebben weleens een paniekaanval gehad. Wat dat met je doet, hoe het je leven en dat van je naasten beïnvloedt, wordt door Saskia Oudshoorn heel goed beschreven.

We komen het boek binnen als Suus, de hoofdpersoon, bevalt van haar zoontje Daniël. Vijf jaar hebben ze op hem moeten wachten, alle reden voor geluk zou je denken. Maar op jonge leeftijd heeft Suus al te maken met een angststoornis en krijgt ze regelmatig paniekaanvallen. Dankzij een bekwame psychiater en medicijnen kan ze er goed mee leven. Als Suus tijdens de zwangerschap te horen krijgt dat ze een grote kans heeft op een postnatale depressie wuift ze dat dan ook weg, het gaat immers heel goed met haar, het zal wel loslopen.

Maar helaas, het overkomt haar toch. Ze voelt niks voor de baby, weet niet wat ze met hem aan moet en overweegt zelfs om hem maar af te staan. De verwarring die ze voelt wordt heel mooi beschreven met de zin: “Ik haal dezelfde baby als gisteren uit bed.”
Ze drijft langzaam weg uit de werkelijkheid en wordt uiteindelijk opgenomen op de psychiatrische afdeling van het ziekenhuis, haar zoontje gaat mee.

De omgeving snapt er vaak niet veel van, ze heeft toch alles wat ze wil? Iedere vrouw heeft last van kraamtranen en moet wennen aan de nieuwe situatie. Het gaat vanzelf over, flink zijn en doorzetten. De schrijfster verwoordt dit met de prachtige zin: “Iedereen probeert een ladder te verzinnen, zodat ik weer op de roze wolk kan klimmen.”
We maken kennis met de medebewoners, behandelaars en verpleegkundigen op de afdeling. Zo is daar de psychiater; een manspersoon van een meter vijftig, zonder nek en een bloempotkapsel, die een blouse van zijn moeder aan heeft en Belgisch praat. Door Suus van meet af aan ‘De Belgische trol’ genoemd.

Verpleegkundige Hermien; hoofdzuster Ratched uit One flew over the cuckoo’s nest, een verzuurde pruim met haviksogen. Kamergenote Mariska, waar ze veel mee gemeen heeft, Herman die amper een woord spreekt, Julia die haar eigen man niet meer herkent en Lenny die altijd maar loopt te mopperen en eindeloos praat.
Allemaal hebben ze hun eigen problemen, maar nergens wordt het verhaal zwaar. Saskia Oudshoorn schrijft met enorm veel humor, er valt echt wel wat te lachen. Tegelijk weet ze de wanhoop, de paniek en angsten bijzonder goed te beschrijven. De gedachten van Suus en wat ze voelt, staan cursief in korte zinnen geschreven en geven een heel heldere inkijk in haar gevoelsleven.

Na een intensieve therapie gaat Suus na twee maanden met Daniël definitief naar huis, dit gaat met vallen en opstaan, maar ze is sterk genoeg om weer grotendeels met het leven mee te draaien.
Ben ik nou gek? is met veel vaart geschreven, jammer van een paar spel- en taalfoutjes die bij een volgende druk wellicht aangepast kunnen worden. Want dat dit boek meerdere drukken verdient is wel duidelijk, iedereen die in mensen is geïnteresseerd zou dit moeten lezen, het zorgt voor zoveel meer begrip voor die vaak onbegrepen stoornissen als paniekaanvallen, angststoornissen, depressie etc.

Nelleke Feller