Uitzichtloosheid en vergeving
Dagboek van een chihuahua – Do van Ranst – Davidsfonds|Infodok – 172 blz.
Do van Ranst (1974) is een Vlaams auteur van jeugd- en kinderboeken. Van Ranst debuteerde in 1999 met Boomhuttentijd, een verhaal over zelfmoord, rouw en verdriet. Met zijn manuscript Mijn vader zegt dat we levens redden won Van Ranst de Prijs Knokke-Heist Beste Jeugdboek 2004. Zijn boeken werden vertaald in het Duits, Deens en Koreaans. Hij werd bekroond met de Deutscher Jugendliteraturpreis, de Leeswelp. De Prijs Beste Jeugdboek Knokke-Heist en de prijs van de Kinder-en Jeugdjury. Naast schrijven doet Van Ranst aan theater, en is hij actief betrokken bij kindertoneelgroep KinderkunstVEEG! uit Hamme, waarvoor hij diverse stukken schreef.
Na een tijdje bij Bente te hebben gewoond, wordt Hufter, een zwart-witte langhaar chihuahua, bij haar weggehaald en neemt hij zijn intrek bij Valentien en haar familie. Vanaf dat moment besluit Hufter een dagboek bij te gaan houden. Gewoon, omdat honden dat nu eenmaal kunnen. Hufter is erg nieuwsgierig en hij gaat steeds meer vragen stellen bij het doen en laten van zijn nieuwe baasjes. Wie is die Timber die regelmatig bij Valentien komt? En waarom heerst er dan altijd zo’n vreemde spanning? Tijdens de momenten dat niemand op hem let, is Hufter aan het observeren en luisteren. En als hij antwoorden op zijn vragen krijgt, komt Hufter erachter dat niets is wat het lijkt.
De cover en de titel van Dagboek van een chihuahua roepen een bepaalde verwachting op. En dat geldt ook voor de tekst op de achterflap. De verwachting verhalen te lezen van alles dat Hufter meemaakt. Vrolijke verhalen, komische verhalen en misschien ook verdrietige verhalen. Het is dan ook even teleurstellend om erachter te komen dat dit boek anders in elkaar zit dan verwacht. Maar naarmate we verder komen in dit boek raakt de teleurstelling al gauw op de achtergrond.
‘Waarom zoveel mensen menen de chihuahua continu op hun arm mee te moeten sjouwen, is een raadsel. Hij is heel goed in staat om op eigen benen te lopen en hij doet dat ook graag.’
Elk hoofdstuk van dit boek begint met citaten die van een website over honden komen. De citaten zijn wetenswaardigheden over honden en chihuahua’s, zoals wat belangrijk is voor een hond, wat bepaalde situaties met een hond doen en over de karakteristieke eigenschappen van een chihuahua. De eerste hoofdstukken is Hufter nog in de hoofdrol en leren we de familie kennen waar hij nu woont. Daarna gaan we regelmatig een stukje terug in de tijd en lezen we over Bente en Timber. De verhoudingen tussen de personages zijn eerst wat onduidelijk en ook het verhaal is nog wat onbegrijpelijk.
In Dagboek van een chihuahua is Hufter degene die observeert en zijn onverbloemde mening geeft over de diverse personages en hun manier van leven. Door de tijdsprongen in het verhaal kom je erachter dat dit verhaal gaat over jonge mensen die in een uitzichtloze situatie zijn terechtgekomen. De verhoudingen tussen de personages worden duidelijk en ook de reden waarom Hufter bij Valentien terecht is gekomen. En waarom Timber regelmatig bij Valentien is. De heldere dialogen laten met regelmaat het uitzichtloze zien en voelen. Als eenmaal duidelijk wordt hoe Timber wil bewerkstelligen zijn leven en dat van Bente beter te maken, komt er een vleugje spanning in het verhaal.
Een krachtig verhaal met het bittere thema ‘uitzichtloosheid’ maar het wordt afgesloten met het mooie thema ‘vergeving’. De uitzichtloze situaties worden indringend beschreven en laten meeleven met deze jongeren. En laat zelfs een beetje begrijpen waarom ze bepaalde dingen doen. Daarnaast is er een gevoel van medelijden voor Hufter, want hij is misschien bij Valentien wel iets beter af maar zit hij daar echt wel goed voor een echt gelukkig hondenleven? Maar na zeer spannende gebeurtenissen in de laatste hoofdstukken, waar het een en ander maar net goed afloopt, blijkt het dat Hufter toch zijn goede plek heeft gevonden. Misschien is Dagboek van een chihuahua niet wat een lezer er in eerste instantie van verwacht, van Ranst weet op een eigenzinnige wijze een uiterst indringend verhaal voor young adults neer te zetten. Een verhaal dat je niet zomaar naast je neerlegt…
