Goed geschenk
Makkelijk leven – Herman Koch – CPNB – 95 blz.
“Ik schrijf zelfhulpboeken.
Ik denk dat u mij wel kent. Van mijn succesvolste boek, Makkelijk leven, zijn wereldwijd meer dan veertig miljoen exemplaren verkocht.”
Zo begint het Boekenweekgeschenk 2017 van Herman Koch. Tom Sanders is de hoofdpersoon en vanuit zijn perspectief is het verhaal geschreven. Grote delen van het boek nemen we een kijkje in zijn hoofd als hij probeert een netelige situatie op te lossen. Tom zit namelijk met een probleem. Op de verjaardag van zijn vrouw Julia, komt Hanna langs, de vrouw van hun lievelingszoon Stefan, en vertelt hem dat Stefan haar mishandelt. Als schrijver van zelfhulpboeken moet Tom toch in staat zijn dit probleem op te lossen, maar dat blijkt niet zo eenvoudig als het lijkt. De kortste weg zou zijn dat Tom gaat praten met zijn zoon Stefan en ook zijn vrouw Julia erbij betrekt, maar dat laat hij lang achterwege. Hij gaat de schuld zoeken bij Hanna, een ontevreden vrouw die zuigende opmerkingen kan maken, een vrouw die hij en Julia Stefan ontraden hebben, maar die hij toch trouwde. Natuurlijk mag je haar daarom niet slaan, maar Tom begrijpt de daden van zijn zoon wel.
Tom Sanders is een man die zich niet aan de richtlijnen van zijn eigen zelfhulpboeken houdt. Hij vindt zelfhulpboeken erg overschat, dat blijkt wel uit zijn minachtende opmerkingen. Zijn boek Makkelijk leven kan hij samenvatten op een A-viertje, maar dat verkoopt natuurlijk niet. De mensen willen een heel boek in handen hebben.
Hij heeft intussen een idee voor een volgend boek Het geluk van het thuisblijven, een boek dat ingaat tegen de trend dat vakantie in een ver oord zaligmakend zou zijn. Maar als zoon Stefan zegt dat hij geen geld heeft om naar het buitenland te gaan en een huisje op de Veluwe zal gaan huren, wil Tom daar niets van weten. Hij biedt zijn zoon geld aan om het er toch lekker van te nemen aan de baai van Aiguablava.
Om het probleem met Hanna en Stefan op te lossen, spreekt Tom regelmatig met Hanna af in een café om met haar te praten. Veel vorderingen maakt hij niet. Zij begint zelfs de ontmoetingen verkeerd te interpreteren.
Misschien is het onderwerp, een loyaliteitsprobleem, dat Koch al aankaartte in Het diner, niet zo geschikt voor een korte roman als Makkelijk leven. Er moet snel een eind aan het verhaal gemaakt worden, omdat er maar 90 bladzijden beschikbaar zijn. En goede afloop is natuurlijk geen optie, dus bedacht Koch een snelle oplossing voor het verhaal. Ik denk dat hij dat goed heeft gedaan, hoewel het misschien wat afgeraffeld overkomt.
Makkelijk leven is een leuk Boekenweekgeschenk, dat je weer eens laat nadenken over je eigen handelen. Kies je voor je eigen vlees en bloed of neem je het op voor een slachtoffer van je kind, met alle consequenties van dien. Tom kiest voor zijn zoon, maar hij komt zelf bepaald niet ongeschonden uit de affaire tevoorschijn.
