Coming of age verhaal van een Chinese in Friesland
De zoetzure smaak van dromen – Sun Li – Ambo/Anthos – 270 blz.
Iedereen kent er wel een: een Chinees restaurant in dorp of stad met de klassieke inrichting van zwarte panelen, roze behang, rode vloerbedekking, goudvissen en drakenfiguren. In zo’n restaurant in een Fries dorp groeide Sun Li ( Hongkong ,1980 ) op. Sun is de jongste van het gezin Li, ze heeft drie oudere zussen en een broer.
In 1985 koopt haar vader een restaurant en komt hun leven geheel in het teken te staan van dit bedrijf. Voor de kinderen bepaald geen pretje. In de woorden van Sun: “ Nan, Jian en Ling waren groot genoeg om gelijk in het restaurant te werken. Fan en ik waren te klein om nuttig te zijn. Ik kreeg maar weinig mee van de wereld beneden. Wij leefden boven, waar de tv de verre geluiden van de andere wereld overstemde met haar geblèr”.
Sun schrijft haar verhaal vanuit het perspectief van een kind dat opgroeit, een dwarse puber wordt, gaat studeren in Groningen, soms eenzaam is, een Nederlands vriendje krijgt, uiteindelijk afstudeert en haar draai weet te vinden. Het verslag van haar jeugd is vlot, geestig en anekdotisch. Haar ouders kwamen via Hongkong naar Nederland voor een beter leven voor zichzelf en vooral voor hun kinderen. Dit lukt inderdaad maar door het harde werken “ achter het schuifluik” schiet de integratie en het sociale leven er wat bij in.
“Het restaurant bepaalde het ritme van ons gezin. Mijn ouders hebben bijvoorbeeld alle ouderavonden van alle vijf kinderen gemist, omdat die plaatsvonden tijdens de spitsuren van het restaurant. Bijna elk jaar miste ik de eerste schooldag. Dat was de enige dag in het jaar dat het restaurant dicht kon en we met de hele familie ergens heen gingen. Eén hele dag in het jaar waarop we niet met het restaurant bezig hoefden te zijn”.
Het verhaal boeit des te meer daar de auteur de lezer niet alleen een kijkje in de keuken geeft, maar ook culturele verschillen benoemt en verklaart. Volgens Sun Li neemt eten in haar familie de plaats in van onuitgesproken woorden: “Stoofpot van varkensvlees en taro: Mijn kind, ik hou van je.” In geuren, kleuren en smaken wordt hier een verhaal verteld van een Chinees gezin dat probeert een bestaan op te bouwen in Nederland en dat model kan staan voor al hun landgenoten die hetzelfde deden. Voor de omvangrijke groep kinderen van de eerste generatie en voor de Nederlandse “afhalers” is deze mooie roman verplichte kost.
Dick Huitema