Natuurliefhebbers blijven zich verwonderen

De onsterfelijke nachtegalen – Aaldrik Pot en Barbara de Beaufort – Kleine Uil – 224 blz.

De onsterfelijke nachtegalen, een titel ontleend aan een regel uit het bekende gedicht van J.C. Bloem, is een natuurdagboek geschreven door twee auteurs. Aaldrik Pot uit Norg, werkzaam als boswachter bij Staatsbosbeheer en Barbara de Beaufort uit Zandeweer, pastoraal werker in dienst van de gemeente Huizinge. Beide auteurs maakten al jaren aantekeningen over hun waarnemingen in de natuur, meestal dichtbij huis, soms wat verder weg: op Schiermonnikoog of in Duitsland. Eind 2016 vroeg Pot zich af of je die bijna dagelijkse portie natuur anders zou beleven als je alle ervaringen vertelt aan een “vreemde”. Iemand die de plekken waar je graag verblijft wel kent, maar er niet vaak komt, of er juist op een ander moment naartoe gaat. Ga je daardoor anders kijken? Kun je zo beter kijken en preciezer schrijven? En wat gebeurt er op dezelfde dag op een andere plek, op andere grond?

Aaldrik stelde Barbara voor om haar maandelijks een brief te schrijven over zijn avonturen rondom zijn Drentse dorp Norg en in de vele natuurgebieden in het noorden van ons land. Hij was ook nieuwsgierig naar de gebeurtenissen op en om het erf van de voormalige kwekerswoning van Barbara op de Groningse klei bij Zandeweer. Daarnaast rees de vraag of de belevenissen uit de brieven invloed zouden hebben op hun afzonderlijke natuurbeleving.

Anders gezegd: zou er iets ontstaan als een gezamenlijk avontuur of verhaal, gescheiden qua ruimte, maar verbonden door de dieren, de tijd en de seizoenen?
De briefwisseling startte op 1 december 2016, de laatste brief is van 30 november 2017.
De dagboekbrieven worden per maand weergegeven; eerst die van Aaldrik en daarna die van Barbara. De auteurs spreken de hoop uit dat ze met dit boek de lezer duidelijk maken dat het bewust beleven van de natuur in je directe omgeving een verrijking in je leven kan betekenen: blijf kijken, onderzoeken en je verwonderen!

Zijn ze daarin met de publicatie van De onsterfelijke nachtegalen geslaagd? Ik vind van wel, maar realiseer me dat dat ook te maken heeft met het feit dat het onderwerp me interesseert en ik thuis ben in de omgeving van Norg. Maar los hiervan: beide auteurs kunnen schrijven, dat laten ze in dit boek zien.

Aaldrik is de natuurkenner van de twee, vooral op het gebied van zoogdieren en vogels. Hij toont zich een gevoelig persoon, een nauwkeurig waarnemer en hij schuwt het persoonlijke niet. Barbara is degene die de natuur meer intuïtief beleeft: zij beschrijft niet alleen de waarnemingen van het dierenleven rondom haar huis maar ook welke gevoelens bepaalde weersomstandigheden, zoals storm of mist, bij haar oproepen. Zij heeft een scherp oog voor het detail en brengt dat mooi onder woorden.

De titel geeft al een hint: de “rode draad” in het verhaal vormt het ontbreken van de zo prachtig zingende nachtegaal in beider leefomgeving en het gevoel van gemis wat dat bij hen oproept. Er is nog veel te genieten op het platteland, maar er ontbreekt wél iets! Wat ik mis in dit boek zijn illustraties: weliswaar zijn de gestileerde vogeltjes op de omslag binnenin bij elk hoofdstuk terug te vinden, toch hadden wat meer illustraties dit dagboek beslist kunnen verlevendigen.

Aanbevolen voor dagboekschrijvers en natuurliefhebbers!

Dick Huitema.