Letterenfonds herziet subsidieregeling
Het Nederlands Letterenfonds, dat jaarlijks ruim 6 miljoen euro aan subsidies verdeelt onder schrijvers en vertalers, herziet vanaf 2026 zijn subsidieregeling. Voor het eerst sinds 2012 komt er een grote aanpassing. Waar de nadruk tot nu toe vooral lag op gevestigde auteurs en hoge subsidies per titel, wil het fonds nu meer inzetten op verbreding, diversiteit en vernieuwing.
De verkoop van Nederlandse romans staat onder druk en steeds meer lezers kiezen voor Engelstalige boeken. Tegelijkertijd is het voor schrijvers en vertalers vrijwel onmogelijk om te leven van enkel de opbrengsten uit boeken of het woordtarief. Het Letterenfonds wil daarom nieuw talent en minder vertegenwoordigde stemmen meer ruimte geven, ook al betekent dit dat gevestigde auteurs iets moeten inleveren.
Vanaf 2026 komen debutanten, makers van beeldverhalen en illustratoren van kinderboeken eveneens in aanmerking voor subsidie. Ook aanvragen uit het Caribisch gebied krijgen extra aandacht: daar is een uitgever niet altijd vereist; ook een bibliotheek of festival kan als partner gelden. Verder is er subsidie beschikbaar voor coaching, mentorschap en workshops, en wordt aansluiting gezocht bij het festivalcircuit.
De subsidieregeling verandert inhoudelijk: een schrijver kan geen steun meer krijgen voor meerdere projecten tegelijk en de omvangrijke bedragen per titel worden minder vanzelfsprekend. Literaire kwaliteit blijft het belangrijkste criterium, maar recente prestaties, diversiteit en maatschappelijke relevantie krijgen meer gewicht. Een zwakker boek leidt voortaan niet meer tot een lagere subsidie, maar simpelweg tot afwijzing. Daarmee wil het fonds zowel risico’s als vernieuwing stimuleren.
Voor vertalers komt er eveneens meer instroom en doorstroom. In het Caribisch gebied kunnen ook zij voortaan projectbeurzen aanvragen. Daarnaast wordt het verplicht dat hun naam op de boekcover staat, om hun zichtbaarheid te vergroten. De drie bestaande vertaalprijzen verdwijnen, maar worden vervangen door één nieuwe Vertaaltalentprijs.
Volgens directeur Romkje de Bildt is het doel een bredere ondersteuning van schrijvers en vertalers, vanaf hun eerste stappen tot een verder ontwikkeld oeuvre. Het grootste deel van het budget blijft bestemd voor ervaren auteurs, maar nieuwe stemmen krijgen nu een reëlere kans. Schrijver Arnon Grunberg reageerde positief en noemde flexibiliteit de enige manier om te overleven in het literaire veld.
Bron: NRC
