Niets bijzonders – Nicole Flattery
Andy Warhol
Om dit boek goed te kunnen begrijpen, is enige voorkennis van de Amerikaanse kunstenaar Andy Warhol (1928–1987) handig. Schrijfster Nicole Flattery (1989) leerde Warhols werk pas later kennen en las meer dan tien boeken over hem. Die bronnen vormen de basis voor deze roman. Hoofdpersonage Mae is de verteller van het verhaal. Het eerste hoofdstuk speelt in 2012: Mae is dan 63 jaar oud. De avond voordat haar moeder overlijdt, kijken ze samen naar een quiz. De vraag luidt: ‘Wie pleegde een aanslag op Andy Warhol?’ De deelnemer weet het niet, maar Mae wel: Valerie Solanas. Mae werkte ten tijde van de aanslag namelijk voor Warhol.
Maud
Een rode draad in het verhaal is Maud, Mae’s vriendin van de middelbare school die haar ooit verraadde. Dat gebeurde na een dansvoorstelling waarbij een meisje met rode krullen op het toneel bezweek en schuimbekkend bleef liggen. Mae vertrouwde Maud toe dat ze opgelucht was dat de voorstelling voorbij was, omdat ze die smakeloos en onartistiek vond. Maud vertelde dit door, waarna Mae door de andere meisjes werd buitengesloten. Op verschillende momenten in haar leven kruist Mae Mauds pad opnieuw. De ontmoetingen zijn ongemakkelijk en tot een verzoening komt het nooit.
1966 en 1967
Het grootste deel van het verhaal speelt in 1966 en 1967. Mae is dan zeventien, achttien jaar oud en woont in New York in een sjofel appartement met haar aan alcohol verslaafde moeder, die in een diner werkt. Ook Mikey, de vriend van haar moeder, woont er. Nadat Maud haar heeft laten vallen, begint Mae te spijbelen. Ze dwaalt door de stad en brengt veel tijd door in warenhuizen.
Ze ontmoet een jongeman die haar meeneemt naar huis en haar ontmaagdt. De volgende ochtend aan het ontbijt ziet zijn moeder – mevrouw Ritter – hoe ongelukkig Mae is. Ze raadt haar een arts aan die haar zou kunnen helpen met pillen. Mae bezoekt de dokter, maar die schrijft haar niets voor: ‘Je bent gewoon een humeurig, prikkelbaar meisje, en dat bewonder ik juist.’ Wel geeft hij haar een briefje met een adres: ‘Mijn vriend heeft een bloeiend atelier op East 72nd Street. Hij heeft altijd meisjes nodig die dingen voor hem regelen.’
The Factory
Dat adres blijkt het atelier van Andy Warhol te zijn, beter bekend als The Factory: een enorme ruimte waar films worden opgenomen en Warhols beroemde zeefdrukken ontstaan. Mae krijgt er een baantje: ze moet tapes uittypen met gesprekken van mensen die The Factory frequenteren, onder wie Robert Olivio (beter bekend als Ondine) en Edie Sedgwick. Samen met Shelley – een meisje met wie ze bevriend raakt – zet ze de opnames op papier.
In The Factory lopen allerlei artistieke figuren rond, allemaal op zoek naar aandacht van Warhol in de hoop te mogen poseren of een filmrol te krijgen. Er wordt gefeest, gedronken en drugs gebruikt. Mae vindt in eerste instantie dat deze ‘freaks’ pas echt leven. Zelf vindt ze zich maar niets bijzonders.
Feesten
Met Shelley trekt ze van feest naar feest, maar ze blijven vooral onopvallende randfiguren. Niemand toont echte interesse in hen. Mae vermoedt dat Shelley wél interesse in háár heeft. Shelley komt van het platteland en heeft haar familie achtergelaten om het in New York te maken. Hoewel Mae veel met haar deelt, blijft Shelley gesloten. Ze reizen samen met de metro, maar Shelley stapt steeds op een ander station uit – alsof ze haar woonadres verborgen wil houden. Ze zegt een appartement met andere meisjes te delen, maar later ontdekt Mae dat Shelley samenwoont met een oudere man in een luxe woning.
Wanneer Mae op een nacht van huis wegloopt en denkt in The Factory te kunnen overnachten, treft ze iets onverwachts aan: Shelley doet auditie voor een film. In fel licht zit ze ijs te eten; ze ziet Mae niet. Mae merkt littekens op Shelley’s onderarmen, ziet hoe ze zich moet uitkleden en vernederd wordt door de regisseur. Ze wil haar vriendin zo niet zien, vlucht weg en vertelt Shelley nooit dat ze erbij was.
Het boek eindigt in 1985. Mae woont en werkt dan in Californië en denkt terug aan New York en haar gelukkige tijd met Shelley bij het uittypen van de cassettebandjes. Dan krijgt ze bericht van haar moeder dat Mikey ernstig ziek is. Mae vliegt naar New York om afscheid van hem te nemen.
Overtuigend
Met Niets bijzonders heeft Nicole Flattery een interessant perspectief gekozen: dat van een schijnbaar onbeduidend meisje. Hierdoor ontstaat een bijzondere blik op de sfeer rondom Warhol en het leven in The Factory. Flattery weet de mentaliteit en omstandigheden van die tijd in deze roman overtuigend neer te zetten.
Boek bestellen!
