Boeiende misdaadreportages

Moord in de Bloedstraat & andere verhalen – Annejet van der Zijl – Querido – 201 blz.

Voor ze boeken ging schrijven was Annejet van der Zijl jarenlang misdaadverslaggeefster. Ze ging op zoek naar de menselijke verhalen achter de meestal kleine krantenberichten. Van al die reportages selecteerde ze er tien, waarvan een aantal ook heel goed had kunnen worden gebruikt als basis voor een thriller of politieroman.
Een man die zijn vrouw vergiftigt, een zestienjarige jongen die zelfmoord pleegt in de klas ten overstaan van zijn klasgenoten, een Algerijnse crimineel die in ons land zijn slag denkt te slaan, maar tussen zes plankjes terugvliegt naar Algiers. Heel navrant is het verhaal van de eigenaar van een studentencafé die jarenlang zo door een man wordt getreiterd dat hij door het lint gaat. Hij komt er met een relatief lichte straf vanaf.

Het titelverhaal Moord in de Bloedstraat(ik dacht aanvankelijk dat het een verzonnen naam was), speelt zich wel degelijk af in de echt bestaande Amsterdamse Bloedstraat, een straatje tussen de Oudezijds en de Nieuwmarkt, onderdeel van de rosse buurt, waar de grieperige prostituee Sisi op een nacht haar geld bij elkaar probeert te scharrelen. Ze zou het ochtendlicht nooit meer zien. Sisi, die in werkelijkheid Rosa Divina Alvarez de Santos heet, is een Braziliaanse, die illegaal in Nederland werkte. Ze kwam op een zeer gewelddadige manier om het leven door tientallen messteken. Er was bijna geen lichaamsdeel dat niet door het mes van de dader was doorboord. Veel bloed dus in de Bloedstraat nummer 14 en de dader van deze brute moord die de gemoederen op de Wallen lang heeft beziggehouden, is nooit gevonden.

Een zaak die ook heel lang de Nederlandse media beheerste is de dood van Kerwin Duinmeijer, doodgestoken door Nico B.. Een moord met racistische motieven die de inspiratiebron vormde voor het lied Zwart Wit van Frank Boeijen, met de legendarische zin ‘Wie wil er bloed op de achterbank van de werkelijkheid’. Een zin die voortkwam uit het feit dat een taxichauffeur weigerde de zwaargewonde Kerwin te vervoeren, omdat hij geen bloed op zijn achterbank wilde.
Een kunstroof, een ontspoorde Antilliaanse honkballer en twee Turkse drama’s besluiten het boek.

In haar nawoord geeft Van der Zijl aan waarom ze op een gegeven moment genoeg had van het milieu waarin ze haar verhalen moest maken. Op een kille winterdag praat ze met de vrienden en de vriendin van een Marokkaanse jongen die een sigarenwinkelier had neergestoken. Ze wordt zo moe van het gedraai en gelieg van het groepje dat ze besluit het verhaal niet eens meer af te maken.
‘Toch was de leugenachtigheid van een stel pubers in Osdorp niet de belangrijkste reden om de misdaad de rug toe te keren.’ Van der Zijl had zich genoeg verdiept in de ‘wat een mens slecht maakt’. Ze vond het tijd worden om haar onderzoek te richten op ‘betere’ levens.

Erg actueel zijn de verhalen niet, want ze speelden allemaal in de jaren negentig en sommige vond ik iets teveel uitgesponnen. Kenmerkend is haar inlevingsvermogen in zowel daders als slachtoffer. Dat inlevingsvermogen komt haar ook goed van pas bij haar boeken. De verhalen zijn vlot geschreven en geven de lezer voldoende achtergrondinformatie om een goed beeld te krijgen van de dossiers. Zo wordt er na elk verhaal nog verteld hoe het met de daders is afgelopen en dat willen we toch allemaal graag weten.

Pieter Feller