Coronadagboek
Quarantaine – Dagboek in tijden van besmetting – Ilja Leonard Pfeijffer – Arbeiderspers – 225 blz.
Als je echt op de huid van de tijd wilt zitten, dan geeft een dagboek een mooi inzicht. Natuurlijk is het niet een overzicht van alles wat er in ten tijde van het dagboek gebeurde, maar door het persoonlijke aspect leef je makkelijk mee met de schrijver ervan. Dagelijkse beslommeringen die ook voor de lezer herkenbaar zijn. Pfeijffers dagboek speelt in Italië waar hij al heel lang woont en gaat over de tijd van de uitbraak en uitbreiding van het Covid-19 virus van maandag 9 maart tot 26 juni 2020. De fragmenten zijn allemaal even lang, ongeveer 300 woorden, en ze werden eerder gepubliceerd in NRC Handelsblad en De Standaard.
Hoewel Pfeijffer wekenlang bijna niet de deur uitkwam en met zijn vriendin Stella voornamelijk doorbracht in hun appartement, is het bepaald geen saai dagboek geworden. Hij denkt soms wel wat hij in godsnaam moet schrijven in zo’n statische situatie, maar dat lukt hem toch telkens weer heel goed. Eerst bagatelliseerde hij de dreiging, zoals wel meer mensen dat deden, maar hij zag toch al snel in dat dit een ontwrichtende tijd zou worden.
“Ik moet toegeven dat ik het virus aanvankelijk had onderschat. Ik schudde mijn hoofd over de ophef en achtte mijzelf veilig achter mijn eigen premature conclusie dat het een griepje betrof.”
Zoals we weten was de situatie vooral in Noord-Italië dramatisch. Er wordt gedacht dat daar de kiem is gelegd voor de besmetting die uiteindelijk heel Europa in zijn greep kreeg. De ziekenhuizen raakten vol en mensen stierven thuis. Soms kon een overledene niet meteen worden opgehaald. Pfeijffer beschrijft hoe een oude vrouw dagenlang in haar flatje bivakkeerde bij haar overleden man, voordat deze kon worden weggehaald en begraven.
Dingen die normaal gesproken heel simpel zijn op te lossen, zoals het bestellen van een nieuwe koelkast als de oude stuk is, werden ineens heel ingewikkeld. Bezorgers mochten niet mee naar binnen om de koelkast de trap op te sjouwen en Ilja en Stella draaiden daar samen voor op. Stella was ook nog eens heel bang om het virus te krijgen. Ilja deed de boodschappen. Vaak een bizarre tocht door grotendeels verlaten straten met her en der caribinieri die mensen in de gaten hielden. Je mocht je hond uitlaten en noodzakelijke boodschappen doen. Mensen verzonnen listen om toch maar zo vaak mogelijk naar buiten te kunnen. Tien keer naar de supermarkt om telkens een kleine boodschap te halen of een speelgoedhond uitlaten, zijn daar voorbeelden van.
Pfeijffer woont aan een plein waar het normaal gesproken elke dag gonst van de drukte op de tientallen terrassen. Hij at voor de pandemie elke dag buiten de deur. Plots moet er zelf gekookt worden. Gezellig een kop koffie drinken op een terras is er niet meer bij. Intussen hield Stella elke dag “het virusbulletin” bij met de nieuwe coronacijfers. Als de maatregelen in juni wat worden versoepeld, blijft Stella bang om te worden besmet. Ilja en zij verlaten een keer een terras – nadat ze al hebben besteld – als ze merkt dat de serveerster de hygiënemaatregelen niet nauwgezet opvolgt.
Het virus sluipt de familie en kennissenkring binnen, ook daar vallen slachtoffers. Er is gelukkig wat afleiding, want Ilja en Stella zijn bezig met de aankoop van een etage en dat levert extra stof op vanwege een louche makelaar en problemen met de ondertekening van het koopcontract omdat de eigenaar in Frankrijk woonde en niet de grens over mocht. Ook zijn er problemen met de verbouwing van de etage, omdat er vanwege corona tijdelijk niet gewerkt kan worden. Gelukkig gloort in de laatste stukjes die eind juni spelen wat hoop.
“Genua in de zomer is een oude dame die het parfum van haar jeugd heeft opgespoten en diep ademhaalt. In de stegen beginnen haar herinneringen en vreemde, verzwegen verlangens uit te botten, te woekeren en te walmen.”
Pfeijffer lukte het tijdens de crisis niet om te werken aan een roman. Hopelijk kan hij dat werk weer snel oppakken. Hij is momenteel een van Nederlands beste schrijvers en ik kijk uit naar zijn volgende werk.
Boek bestellen!