De essentie van goede communicatie
Menselijkheid in de zorg – Leo Visser- Uitgeverij WSP – 215 blz.
Prof. dr. Leo Visser is als neuroloog werkzaam in het Elisabeth-Twee Steden Ziekenhuis te Tilburg en als bijzonder hoogleraar verbonden aan de Universiteit voor Humanistiek.
In de praktijk merkt hij dat gebrek aan goede communicatie het lijden van de patiënt vaak verergert. In dit boek schetst hij hoe slechte communicatie begint, maar vooral ook hoe het beter kan. Tijdens de opleiding tot arts wordt er maar weinig aandacht aan dit belangrijke deel binnen de arts-patiënt relatie besteedt, vandaar ook dit boek.
Over de inhoud: In de dagelijkse praktijk bestaat de zorg voor het grootste deel uit de dialoog tussen de arts en de patiënt, waarbij de patiënt verwacht dat de zorg door een “goede“ arts geleverd wordt. Maar wat is een goede dokter? Voor de patiënt is het belangrijk dat de arts menselijk en competent is, adequaat handelt, goede zorg levert en de patiënt betrekt bij te nemen beslissingen. Artsen zijn echter opgeleid om met name acute zorgproblemen te behandelen, en tegelijkertijd moeten ze zich steeds meer richten op het begeleiden van patiënten met een levenslange chronische ziekte. Door te investeren in communicatie kan de gezondheidszorg naar een hoger niveau worden gebracht. Als patiënten weten hoe artsen denken en werken, stellen ze betere vragen. En als de arts zich bewust is van het perspectief van de patiënt, leidt dat tot grotere medemenselijkheid in de zorg.
Het boek heeft een duidelijke inhoudsopgave en inleiding. De vijf hoofdstukken worden in korte, genummerde en van titel voorziene stukken verdeeld. Hierdoor kan je snel wat terugzoeken als je over een bepaald onderwerp nog wat meer wil weten. Als eerste worden de vier verschillende soorten patiënten en hun verwachtingen ten opzichte van hun arts uitgelegd en hoe je als arts hierop kunt participeren. Verschillende vormen van dialoog komen naar voren met praktijkvoorbeelden wat het geheel sprekender maakt en doeltreffender. Het uiteindelijke doel is om de arts- patiëntrelatie te optimaliseren en het zou mooi zijn als dit boek hiervoor als middel kan worden ingezet.
Het heeft ook de nodige herkenningspunten voor zowel arts als patiënt en persoonlijk kon ik er ook de nodige handvatten uithalen. Met name het gedeelte waarop artsen hun diagnose stellen en waarbij de informatie verstrekt door de patiënt essentieel is, vond ik zeer interessant om te lezen.
Hoewel het boek in eerste instantie voor een arts (in opleiding) een verrijking is met betrekking tot een goede communicatie en bejegening, is het voor een ieder ander werkzaam in de zorg ook verhelderend om te lezen. Kleine kanttekening vind ik dat gedurende het boek de nadruk ligt op de arts (in opleiding) die wordt aangesproken in dit boek, maar af en toe is er een niet zo soepele wisseling in perspectief en dat van de patiënt verandert. Dit terwijl de patiënt niet snel dit boek ter hand zal nemen, hoewel het ook voor de patiënt interessante informatie zou kunnen geven. Voor goede communicatie zijn nu eenmaal twee partijen nodig die daar beide voor openstaan en het een kans willen geven.
