Een boek dat leest als de rauwe realiteit
EUS – Özcan Akyol – Prometheus – 270 blz.
‘‘’Hoe kom je aan dat geld?’
‘Daar gaat het toch niet om… Ik heb godverdomme een nieuwe auto. Mijn tweede! Helemaal zelf gekocht. Zonder jullie hulp. Wil je niet dat ik je naar de KFC breng of naar de kringloop?’
Moeder wees op haar veel te grote fiets. Haar bagagetas was gevuld met schoonmaak-kleding. ‘Nee, daar heb ik geen tijd voor. Ik moet zo werken.’
‘Wil je wat geld dan?’ Ik stak mijn hand diep in mijn rechterzak en trok alle munten en biljetten eruit. Bij elkaar was het honderdveertien euro en vijftig cent.’”
Dit is het verhaal van Eus. Een Turks-Nederlandse jongen, woonachtig in de Koekstad met zijn ouders en zijn broers. Zijn vader is een luie en ongeïnteresseerde man die teveel drinkt en nauwelijks een greintje genegenheid toont naar zijn zoons. Zijn moeder is een stille vrouw en spreekt geen woord Nederlands. Eus raakt verzeild in de criminaliteit en belandt uiteindelijk in de gevangenis. Die honderdveertien euro en vijftig cent zou zijn leven echter nog compleet veranderen.
EUS is gedeeltelijk autobiografisch en tevens de debuutroman van Özcan Akyol. Het vertelt het leven van Eus, hoe zijn jonge jaren vooral bepaald worden door de regels van zijn vader en hoe hij zich daaraan ontworstelt. Hij begint aan een opleiding, maar gaat niet naar school. Eus heeft het ene baantje na het andere en wil vol van het leven genieten. Samen met zijn vrienden leeft hij het leven en maakt hij ervan wat hij kan. Geld, drank en seks worden daarin steeds belangrijker.
De personages zijn door deze beperkte belangstelling vrij banaal, maar het boek is dat niet. Als lezer raak je gefascineerd door de opeenstapeling van gebeurtenissen waar Eus in rolt, de problemen die hij zich op zijn hals haalt en de manier waarop hij hiermee omgaat. In de omschrijving van zijn Twitteraccount plakt Özcan zichzelf een etiketje op: Ik ben plat, grof en zeer geborneerd. Zo is de Eus in het verhaal ook. Maar bovenal is hij vaak helemaal de weg kwijt. Wat doet hij met zijn leven?
Özcan Akyol studeerde journalistiek en Nederlands en is woonachtig in Deventer, de stad waar hij al zijn hele leven woont. Hij wordt tegenwoordig veel gevraagd in talkshows, hij is inmiddels meerdere keren te gast geweest bij Pauw & Witteman om te praten over onderwerpen die te maken hebben met Deventer, criminaliteit en de ontworsteling aan zijn Turkse ouders. Dit najaar verschijnt zijn tweede roman.
‘’Dit is geen roman over multiculturalisme, geen successtory van een arme sloeber die zich opwerkt tot invloedrijke ondernemer, of het sentimentele relaas van een crimineel die weer op het rechte pad komt. Dit is het verhaal van Eus.’’ De tekst op de achterkant van de roman schotelt je precies datgene voor dat je leest. Eus is scherp geschreven en leest vrij gemakkelijk. Hoewel je tijdens het lezen een afkeurende houding krijgt ten opzichte van Eus’ daden, is er geen moment dat je van hem walgt. Daarvoor wordt hij te vaak meegesleurd in alles om hem heen. EUS is daarom een boek dat leest als de rauwe realiteit.
Gaetana Ferla
