Een creatieve kijk op het Romeinse Rijk
Het Romeinse Rijk in infographics – John Scheid, Milan Melocco en Nicolas Guillerat – vertaling: Henriëtte Gorthuis – Nieuw Amsterdam – 127 blz.
Over het Romeinse Rijk zijn al veel bibliotheken volgeschreven. De Franse historicus John Scheid (1944) en vormgever Nicolas Guillerat sloegen voor deze publicatie de handen in elkaar voor een originele en creatieve aanpak. Met behulp van kleurrijke schema’s, kaarten en grafieken gekoppeld aan korte teksten maken ze heel wat aspecten uit de Romeinse geschiedenis inzichtelijk. Een niet te onderschatten opdracht.
De Romeinse geschiedenis begint met de stichting van Rome in 753 v.C. en eindigt met de val van Constantinopel in 1453. Twee millennia te overbruggen en dit is net iets te veel van het goede. Om die reden beperkten de auteurs het tijdsvenster tot de val van het West-Romeinse Rijk in 476 n.C. De aanwezigheid van relatief goed en betrouwbaar bronnenmateriaal bakende ten slotte de uiteindelijke tijdsperiode af op de laatste drie eeuwen van de Republiek en de eerste drie van het Keizerrijk (ruwweg 300 v.C. tot 300 n.C.).
Na een inleidend woordje van de auteurs en Fik Meijer wordt in een eerste deel ingezoomd op het grondgebied en de bevolking. Eerst komt de ontwikkeling van stadstaat tot keizerrijk in beeld. Hierbij gaat veel aandacht uit naar de stad Rome zelf met onder meer de verdeling van verschillende types van bebouwing (huizen, appartementen, overheidsgebouwen, fonteinen, enz.) in de verschillende regionen van de stad in de 4de eeuw v.C. Vervolgens wordt de focus gelegd op het Romeinse volk met naast ontwikkelingen van inwonersaantallen eveneens info over de juridische, sociale en politieke structuren. Het eerste deel eindigt met een overzicht van de administratieve verdeling van Gallië.
Het tweede deel behandelt vervolgens het bestuur, de religie en de economie. Hier wordt eerst het Romeinse politieke systeem uitgetekend gevolgd door een overzicht van de verschillende keizers en enkele nevenaspecten zoals de Pretoriaanse garde. Het uitroepen tot keizer ging best gepaard met het afsluiten van een goede levensverzekering voor de betrokkene zo leert een van de infographics: van de 92 keizers werden er liefst 40 gedood. In het volgende hoofdstuk komt onder meer de godenwereld aan bod terwijl het economische luik de handelsroutes in kaart brengt en zelfs lonen en de koopkracht in de eerste eeuw n.C. verduidelijkt.
Het Romeinse Rijk was succesrijk dankzij het leger. Die militaire macht komt dan ook uitgebreid aan bod in het laatste deel. Hierbij wordt natuurlijk stilgestaan bij de legioenen en de soldaten die er deel van uitmaakten. Wist je dat een legioensoldaat ongeveer 57 kg aan materiaal moest meezeulen tijdens marsen? Daarnaast kon info over veldslagen en militaire campagnes niet ontbreken. Zelfs het maritiem verleden van Rome werd niet vergeten met onder meer een overzicht van de zeeslag van Actium. Een bibliografie en bronnenlijst sluiten het boek af.
Door de creatieve aanpak vormt deze publicatie een dankbare aanvulling op de reeds bestaande literatuur over het Romeinse Rijk. Een aantal aspecten zoals literatuur of kunst ontbreken. De doelgroep voor deze publicatie is groot. Door de aantrekkelijke voorstellingen zullen zowel leken maar zeker ook wie al meer vertrouwd is met de Romeinse wereld zoals leerkrachten hun gading vinden. Minpuntje is dat sommige info zeer klein is weergegeven. Bepaalde infographics vereisen ook de nodige concentratie om ze te doorgronden. Verbazingwekkend is de enorme dichtheid aan info die op sommige bladzijden is weergegeven.
Illustrator Nicolas Guillerat is met dit boek niet aan zijn proefstuk toe. Eerder verzorgde hij met auteur Jean Lopez al de illustraties van het boek De Tweede Wereldoorlog in infographics eveneens uitgegeven door Nieuw Amsterdam.
Deze publicatie dwingt ontzag af door de creatieve verwerking van de overvloedig beschikbare informatie over het roemrijke Romeinse Rijk. Boek bestellen!
Kris Muylle
