Bijna iedereen heeft kanker – Saskia Maaskant

Een licht boek over kanker

Saskia Maaskant debuteerde in 2011 met de jeugdroman De verteller van Beorga. Ook haar volgende twee jeugdromans werden genomineerd en bekroond met prijzen. In 2020 verscheen haar eerste historische roman Meerminnen verdrinken niet, die een nominatie kreeg voor de Archeon Thea Beckmanprijs. Een jaar later kreeg ze de diagnose Hodgkin. Over haar ervaringen als kankerpatiënt begon ze te bloggen op social media. Een selectie van die blogs, aangevuld met nieuwe verhalen, is nu gebundeld in dit boek.

De inleiding start met een opmerkelijke constatering: er zijn veel te veel boeken over kanker. Dat is volgens Maaskant niet vreemd, want bijna iedereen krijgt er vroeg of laat mee te maken, zelf of via een naaste. Onderzoeken tonen aan dat één op de drie Nederlanders de diagnose kanker krijgt. Toch vond Maaskant de meeste boeken over dit onderwerp te zwaar, te somber en niet bepaald bemoedigend. Daarom besloot ze haar eigen ervaringen op een andere manier vast te leggen: eerlijk, maar luchtig, en altijd met een vleugje humor. Haar blogs sloegen aan, gingen viraal en leverden talloze reacties op. Aangemoedigd door die betrokkenheid groeide het idee voor dit boek.

De bundel leest heel toegankelijk. Je hoeft hem niet van kaft tot kaft door te nemen; je kunt net zo goed willekeurig een stukje oppakken dat je aanspreekt. Maaskant vergelijkt het zelf met een doos chocolaatjes: je neemt er eentje wanneer je er zin in hebt. Chocolade troost en geeft energie – net als haar verhalen.

De inhoud is veelzijdig: dagboekfragmenten, rake quotes, persoonlijke ervaringen over diagnose en behandeling, maar ook praktische extra’s. Denk aan cadeautips voor kankerpatiënten (en vooral: wat je beter níet geeft), recepten, voedingstips en verwijzingen naar nuttige informatie. De auteur vond dat het boek anders te dik zou worden – maar eerlijk gezegd had ik dat helemaal niet erg gevonden. De stukjes zijn doorspekt met sarcasme, zelfspot en nuchtere humor, iets waar ik erg van hou.

Maaskant schrijft openhartig, deelt emoties zonder terughoudendheid, en stelt zich kwetsbaar op. Tegelijkertijd blijft haar toon opmerkelijk licht en luchtig. Dat maakt dit boek een verademing binnen het genre ‘ziekteboeken’. Ze weet een zwaar thema toegankelijk te maken en biedt de lezer een intiem inkijkje in hoe het is om met kanker te leven.

Hoewel we in een maatschappij leven die zich graag ‘open’ noemt, blijkt praten over kanker vaak nog ongemakkelijk. Dit boek kan helpen dat taboe te doorbreken. Daarnaast zijn de tips over hoe je als omstander beter wél of juist níet met een kankerpatiënt omgaat bijzonder waardevol.

Ik heb zelf al veel boeken in dit genre gelezen, maar Bijna iedereen heeft kanker vond ik echt een eyeopener: vlot geschreven, herkenbaar, ontroerend en tegelijkertijd een praktische en troostende bron van informatie.

Conny Schelvis

Meer van en over Saskia Maaskant