Een onmogelijke puber

Alma – Judith de Graaf – de Brouwerij | Brainbooks – 248 blz.

Alma is getrouwd met Wilfred. Zij zijn de ouders van Jonas en Xander. Jonas weigert nog langer naar school te gaan en brengt zijn tijd door op zolder met gamen, blowen en eten. Hoewel Alma werkt als psychiater weet ze niet hoe ze verandering in de situatie van haar zoon kan krijgen. Anderen daarentegen weet ze altijd goed te helpen. Met haar man Wilfred heeft ze veel ruzie om Jonas. Ze zijn het niet met elkaar eens over hoe met hem omgegaan moet worden. Xander is de jongere broer van Jonas. Hij lijkt zich gelukkig niets of in ieder geval niet veel aan te trekken van de sfeer in huis die door het gedrag van Jonas en de reacties van zijn ouders daarop niet ontspannen is.

Jonas

 De moeilijkheden van Jonas lijken te beginnen als hij in de derde van het gymnasium naar de Havo moet. De problemen beginnen echter waarschijnlijk al eerder. Hij vindt zichzelf een loser nadat hij in het dagboek van zijn moeder heeft gelezen dat hij walging bij haar oproept. Op het gymnasium vinden zijn klasgenoten hem grappig, “een beetje weird, maar wel lekker”. Ook heeft hij die tijd vrienden met wie hij in de pauze kan kletsen of kaarten die om zijn grappen lachen en die hem bewonderen om het feit dat hij bijna nooit zijn huiswerk doet. Hij vindt het op school oersaai en blijft steeds vaker thuis om te gamen. Na een hele boel gedoe, oeverloze gesprekken met zijn ouders en leraren, boosheid, schermverboden en ruzie gaat hij in de derde naar een andere school, naar de Havo. Op dat moment gaat zijn leven van kleur naar zwart. Na een aantal weken in de nieuwe klas is hij sociaal uitgeschakeld en laten zijn klasgenoten hem meestal links liggen. Hij is van plan zijn tijd uit te zitten en het eindexamen te halen, maar dat lukt hem niet. Hij blijft thuis. Na enige tijd komt hij in contact met zijn buurman, een oud-kolonel. Hij gaat klusjes voor hem doen en de kolonel vraagt hem wat hij met leven van plan is. Dit zet Jonas uiteindelijk aan het denken. Ook helpt het dat hij het goed kan vinden met het vriendinnetje van Xander, dat anorexia nervosa heeft. Jonas beseft dat hij niet de enige met problemen is. Zal dit inzicht hem helpen zijn leven meer richting te geven?

Alma

Sinds Jonas niet meer naar school gaat, piekert Alma enorm veel. Elke nacht wordt ze tussen vier en zes wakker, gekweld door vragen als: Hoe kan dit in ons gezin gebeuren? Wat heb ik fout gedaan? Als meisje en jonge vrouw durfde ze er niet op te vertrouwen dat ze, zomaar vanzelf, van een kind zou kunnen houden, laat staan een kind van haar te laten houden. Toch gaat dat vanzelf als Jonas geboren is en dit is ook het geval bij de geboorte van Xander. Maar hoe neemt Jonas de geboorte van zijn broertje op? Hij is lief voor Xander, maar loopt ook continu achter Alma aan. Steeds heeft hij haar aandacht nodig. Wordt hier de kiem gelegd voor zijn onmogelijke gedrag als puber? Of zijn alle pubers zo? Alma en Wilfred volgen therapie om met de situatie om te gaan. En om deze te leren verbeteren. Alma moet leren om Jonas los te laten, maar hoe doe je dat? Ze lijkt bovendien steeds hysterischer te worden en voelt zich continu aangevallen door Wilfred. Het liefst wil ze dat Jonas verdwijnt, niet dood, maar gewoon weg. Na een escalatie tussen Jonas en Wilfred komen zij beiden tot elkaar, maar de band tussen Jonas en Alma wordt, voor zover deze er nog is, minder. Op haar bewering dat ze van hem houdt, reageert hij afwijzend. Hij lacht en verwijst haar naar haar eigen dagboek. Hij verwijt haar dat ze van hem walgt. Dat weet zij net zo goed als hijzelf. Uiteindelijk ziet Alma geen plek meer voor zichzelf in haar gezin. Toch is het aan haar om de eerste stap te zetten.

Conclusie

Een mooi geschreven roman over een lastig onderwerp. Een puber die niet naar school wil en de sfeer in huis verpest en de relatie tussen zijn ouders ondermijnt. Vlot geschreven en zowel in de moeder als in de zoon kun je je als lezer goed verplaatsen. Herkenbaar voor ouders met “lastige” pubers en wellicht voor mensen die zelf een “lastige” puber waren.

Jitske Bijker