Een persoonlijke, historische en emotionele reis naar bevrijding

Nonny – Ika van Doorn – Lebowski – 224 blz.

In Nonny treedt Ika van Doorn in de voetsporen van haar oma, die ze niet anders kent als schaterlachend, flamboyant en genietend van het leven. Wanneer ze begint met graven in het leven van haar oma komt ze tot de ontdekking dat Nonny én schoonmoeder deelnamen aan de zogenaamde Vrouwenmars in april 1945. Deze mars, een vrijwel vergeten hoofdstuk uit de Nederlandse oorlogsgeschiedenis, krijgt in Nonny de erkenning die het verdient. Maar Nonny is meer dan een historisch werk: het is ook een rauwe, eerlijke zoektocht naar de persoonlijke bevrijding van de auteur.

De Vrouwenmars

De Vrouwenmars was een huiveringwekkende tocht waarbij 116 verzetsvrouwen, onder wie Ika van Doorn’s oma, Nonny, door Duitse soldaten als menselijk schild werden ingezet. Het waren dagen van angst, kou en onzekerheid. En hoewel deze vrouwen de oorlog overleefden, viel hun verhaal vaak weg in de schaduw van de mannen die het niet haalden – vaders, echtgenoten, zonen die tijdens represailles of in kampen omkwamen. Die onzichtbaarheid maakt het boek urgent en waardevol: het vertelt wat decennialang werd verzwegen.

Crisis

Wat dit verhaal zo krachtig maakt, (naast de prettige, uitnodigende stijl van schrijven), is dat de auteur niet alleen het verleden reconstrueert, maar ook haar eigen worsteling met het leven een plaats weet te geven. Tijdens het onderzoek dat ze deed voor Nonny zat ze zelf in een diepe crisis: een burn-out, een wankelende relatie, destructieve patronen. Ze zag in de levenshouding van haar oma – het wegstoppen van verdriet achter humor, het verdoven met drank – pijnlijke parallellen met haar eigen overlevingsstrategieën. Die persoonlijke laag tilt het boek boven het niveau van een historisch verslag uit.

Bevrijding

De auteur stelt een belangrijke vraag: wat betekent bevrijding echt? Voor Nonny was het letterlijk: verlost worden van gevangenschap. Voor haar kleindochter Ika van Doorn figuurlijk: loskomen van destructieve keuzes, van stilzwijgen en schaamte. Door het verhaal van haar oma én zichzelf te vertellen, nodigt ze lezers uit hetzelfde te doen: onderzoek en leer van je familie, ga moeilijke gesprekken niet langer uit de weg om uiteindelijk heling toe te laten.

Eerbetoon

Dit boek is niet alleen een eerbetoon aan verzetsvrouwen die te lang onzichtbaar zijn gebleven maar ook een krachtige oproep tot persoonlijke eerlijkheid. Het is pijnlijk en bevrijdend tegelijk – net als het proces van het erkennen van je eigen verhaal. Een aanrader voor wie geïnteresseerd is in oorlogsgeschiedenis, familiegeheimen en de ongelooflijke veerkracht van vrouwen.

Susanne Koster

Boek bestellen!

Andere recensies

Speelbal van spionnen – Marianne Vogel – Aspect – 397 blz. Wanneer je in Berlijn rondloopt, bijvoorbeeld als toerist, kom je door straten (Unter den Linden), over pleinen (Potsdamer Platz) en langs gebouwen (Brandenburger Tor), waar een immense brok historie aan vast zit. De...
Lees verder Categorie: Faction
| Reageer!
Vliegen! Een getekende geschiedenis van de luchtvaart – Jacek Ambrozevski – Lannoo – 106 blz. Volgens mij heb ik nog nooit een uitgebreider jeugdboek over vliegen in mijn handen gehad. En dan heb ik het over de geschiedenis van de luchtvaart. Die begint in...
Lees verder Categorie: Informatief, Kinderboeken, Non-fictie
| Reageer!
Atlas van de grenzen – Bruno Tertrais en Delphine Papin – Vertaling: Koen Driessens en Els Peeters – Lannoo – 176 blz. Kasjmir, de muur tussen Amerika en Mexico, Nagorno-Karabach, de Schengenzone – grenzen zijn voortdurend in het nieuws en blijven onderwerp van debat....
Lees verder Categorie: Geografie, Geschiedenis, Non-fictie
| Reageer!