Fan-fictie op hoog niveau

Jane Austen, onder vier ogen – Anke Werker – Ambo Anthos – 333 blz.

Anke Werker (1972) is schrijver en uitgever. Ze is gefascineerd door de niet-aflatende wereldwijde belangstelling voor Jane Austen en schrijft al jarenlang columns voor JaneAusten.nl.

Het is 1809. Jane Austen verhuist naar Chawton Hampshire. Daar hervindt ze haar stem als schrijver en noteert ze haar vorderingen, overwegingen en belevenissen in een dagboek. Jaren later, in 1814, maakt haar zus Cassandra de balans op. Niemand heeft kunnen vermoeden dat Jane na haar dood in 1817 een beroemdheid zou worden. Wat moet Cassandra doen met de vele brieven die Jane heeft nagelaten? Met de verhalen die nooit zijn gepubliceerd? En met het onvoltooide portret? Jane Austen, onder vier ogen is het verhaal van een schrijver die hoofdpersoon werd. Het toont een dubbelportret van Jane Austen en haar zus Cassandra, en gunt je een kijkje in hun dagelijkse leven op het Engelse platteland.

Jane Austen, onder vier ogen is een tweeluik van fictieve dagboekmomenten van Jane Austen aan de ene kant, en de overwegingen van haar zus Cassandra aan de andere kant. Auteur Anke Werker heeft de boeken van en over Jane Austen goed bestudeerd, en aan de hand daarvan de personages gecreëerd. Je kunt het daarom een historische roman noemen, maar de term ‘goed uitgewerkte fan-fictie’ zou ook toepasselijk zijn. Werker is groot fan van Jane Austen en wil door middel van dit boek de beroemde schrijfster een gezicht geven.

De dagboekfragmenten zelf zijn niet zo interessant als gehoopt. Werker zet Jane neer als een erg burgerlijk en braaf type, als iemand met grote dromen, maar weinig motivatie om iets anders te doen dan aan de keukentafel teksten schrijven. De hoofdstukken waarin Cassandra aan het woord is, zijn een stuk boeiender. Hier komt de echte fan Werker aan het woord. Samen kijken de auteur en de twee hoofdpersonen terug op de mens die Jane was en het fantastische werk dat ze in de loop van haar leven heeft geschreven. Deze hoofdstukken zijn een ode aan het fenomeen Jane Austen.

Schrijfster Anke Werker is duidelijk een fan en een kenner, en het is ook zeker geloofwaardig wat ze op papier heeft gezet. Ik geloof dat Jane Austen een brave vrouw was die deed wat van haar werd verwacht, maar dat ze diep van binnen eigenlijk andere plannen had met haar leven. In haar verhalen had ze de kans om andere vrouwen zo’n leven te geven, en dat deed ze op een manier die de tand des tijds nog altijd doorstaat.

Felice Beekhuis