Een intrigerende familiegeschiedenis uit de Friese wouden
Renger – Nyk de Vries – De Arbeiderspers – 350 blz.
Nyk de Vries (45) geboren in het Friese Noordbergum, is schrijver en performer in Amsterdam. In zijn studententijd in Groningen maakte hij samen met muzikant Meindert Talma het blad De Blauwe Fedde en was hij zanger in een popband. Later publiceerde hij twee romans en gedichtenbundels, die zowel in het Fries als het Nederlands verschenen. Renger is zijn derde roman waarvoor hem dit jaar de Piter Jellesprijs van de gemeente Leeuwarden werd toegekend. De roman zal in november ook in het Fries verschijnen.
Renger bestaat uit twee verhaallijnen. In de ene wordt beschreven hoe de ik-persoon zich langzamerhand losmaakt uit het ouderlijke arbeidersmilieu en als student zijn draai in Groningen, en daarna Amsterdam, probeert te vinden.
De andere gaat over de mysterieuze Renger, een in een wit pak geklede Volvobestuurder die met de hoofdpersoon door nachtelijk Amsterdam rijdt en zodoende herinneringen aan vroeger bij hem losmaakt. Deze vreemde en soms geheimzinnige autorit omlijst een merkwaardige familiegeschiedenis die stukje bij beetje uit de doeken wordt gedaan.
De hoofdstukken over het heden en verleden wisselen elkaar af. Opmerkelijk is dat wat zich in het verleden afspeelt is geschreven in de tegenwoordige tijd en andersom. Wellicht wil de auteur daarmee aangeven dat heden en verleden bij hem onlosmakelijk met elkaar zijn verweven. Het oordeel blijft aan de lezer. Renger speelt zodoende mooi met waarheid en fictie, met als onderliggend thema de zoektocht van een zoon naar zichzelf en zijn plek in het gezin met een achterdochtige en zuinige vader. Het verhaal wordt met veel vaart verteld.
“Ontevreden volg ik ons groepje de pizzeria in, maar zittend aan de ruime tafel vind ik snel mijn overmoedige stemming terug. Ineens ken ik geen remming meer. Fel richt ik me tot de vriendin van onze bassist die overtuigd vegetariër is en ons probeert te overtuigen van haar motieven. Aangespoord door haar stelligheid vind ik het nodig om te vertellen hoe ik vorige week een kip heb geslacht met mijn vader”.
De Vries beschrijft in Renger het Friesland van zijn jeugd, bekeken met een volstrekt eigenzinnige blik. Dit heeft een prachtig boek opgeleverd.
Dick Huitema.
