Joseph Sylvester, zwarte man in Hengelo
Menthol – Frank Krake – Uitgeverij Achtbaan – 299 blz.
Menthol gaat over Joseph Sylvester en Anna Borchert, bijgenaamd Roosje. Menthol was de zakelijke naam van Joseph Sylvester, in 1890 geboren op Saint Lucia, destijds onderdeel van het Britse wereldrijk. Joseph zag op het eiland geen mogelijkheid om een goed bestaan op te bouwen. Hij verliet Saint Lucia om zijn heil elders te zoeken. Via allerlei omwegen belandde hij uiteindelijk via de VS in Europa. Parijs was zijn doel, want daar woonde een kennis van zijn vader, maar toen die onvindbaar bleek, kwam hij via Antwerpen tenslotte in Nederland terecht. Anna Borchert was een bakkersdochter uit Hengelo, een knappe meid die mannequin werd en regelmatig modeshows liep in Amsterdam. Daar liepen de twee elkaar tegen het lijf.
Joseph was een man met een neus voor zaken. In de VS had hij al hoofdpijnpoeders verkocht en hij had goede contacten met een firma die hem kon voorzien van tandpoeder en tandpasta. We spreken over het begin van de jaren twintig van de twintigste eeuw. Van een goede mondhygiëne was in Nederland geen sprake. Vaak poetsten mensen helemaal niet of er was één borstel in huis voor het hele gezin. Tandpasta, zoals we die nu kennen, was er nog niet. Joseph Sylvester, die zelf een prachtig wit gebit had, zag het gat in de markt en onder de naam Menthol, reisde hij stad en land af om zijn producten(o.a. Babajaba tandpasta) op markten aan te prijzen.
Joseph en de eigenzinnige Roosje kregen een liefdesrelatie die uitmondde in een huwelijk in Hengelo. In die tijd baarde een donkere man veel opzien, zelfs nog in de grote steden als Amsterdam en Rotterdam. In een plaats als Hengelo was hij in het begin bijna een wereldwonder. Het huwelijk tussen de twee trok dan ook duizenden mensen en de politie moest eraan te pas komen om de menigte op afstand te houden.
Boeiend zijn de beschrijvingen van Sylvester en Roosje in de oorlogsjaren. Vlak voor de oorlog besloten ze om te scheiden, omdat Joseph en Roosje als Engelse onderdanen gevaar liepen. De scheiding leidde tot allerlei roddels die de twee moesten weerstaan. Tot volledige acceptatie door de Twentse bevolking van Joseph Sylvester is het nooit gekomen. Tot aan het eind van zijn leven werden er beledigende en discriminerende briefjes door de brievenbus geduwd.
Frank Krake heeft met Menthol, een uitgave in eigen beheer, een knappe prestatie geleverd. Hij heeft veel onderzoek gedaan, bronnen geraadpleegd en mensen gesproken die Joseph Sylvester en zijn vrouw Anna “Roosje” Borchert nog hebben gekend. Soms duikt hij erg diep in de privélevens van zijn hoofdpersonen, alsof hij er zelf bij is geweest. Een biografie in de ware zin van het woord is Menthol dus niet, maar Krakes fantasie brengt Sylvester en Roosje wel heel dichtbij. Menthol is een boeiend en lekker leesbaar boek geworden.
