Prachtig en indrukwekkend

De vervlogen helft – Brit Bennett – Vertaling: Lidwien Biekman – Hollands Diep – 366 blz.

De tweelingzussen Desiree en Stella Vignes zijn elkaars spiegelbeeld. Op zestienjarige leeftijd lopen ze samen weg van de kleine, zuidelijke zwarte gemeenschap waarin ze zijn opgegroeid, maar al snel scheiden hun wegen. Eenmaal volwassen lijkt hun spiegelbeeld te zijn vervolgen. Niet alleen de invulling van hun dagelijks leven verschilt, alles is anders: hun families, hun gemeenschap, hun identiteit. De vervlogen helft is een verhaal dat tot nadenken stemt, dat je moeiteloos aan de hand neemt om je te laten meekijken in de levens van Desiree en Stella. Tweelingzussen die in het kleine dorp (zo klein dat het niet eens op de kaart staat) Mallard wonen.

Mallard waar alleen zwarte mensen wonen wier huid zo licht is dat ze gemakkelijk voor blank zouden kunnen doorgaan. Net als in elke andere stad is ook hier sprake van racisme, gewelddadigheid en verlies van veiligheid en liefde. De jonge tweelingzussen maken van dichtbij mee hoe hun vader in elkaar wordt geslagen en daaraan overlijdt. Op elk van hen heeft dat een traumatische weerslag. Wanneer ze later besluiten om samen weg te lopen, ligt daar echter voor ieder een andere reden aan ten grondslag. Desiree is ervan overtuigd dat zij en Stella altijd samen zullen zijn, maar niet lang nadat ze in New Orleans moeizaam een nieuw leven hebben opgebouwd, vindt ze een briefje waarin Stella aankondigt dat ze weg moet. Dat ze niet anders kan.

Desiree is verslagen en zal haar leven lang naar Stella blijven zoeken. Het verhaal volgt niet alleen de levens van Desiree en Stella, maar hun moeder, hun relaties, hun liefdes en de kinderen (dochters Kennedy en Jude) die daaruit volgen. De auteur heeft ervoor gekozen om met verschillende perspectieven te werken hetgeen voor de lezer heel prettig is, zo kom je nog dichter bij elk personage. Alle personages, ook een bijrol zoals bijvoorbeeld Barry, zijn zo helder en beeldend beschreven dat ik ze soms voor me zag. Desiree spreekt misschien het gemakkelijkst aan omdat haar keuzes in het leven herkenbaar zijn. Toch heeft ook Stella een grote aantrekkingskracht, misschien wel juist omdat zij bewust gekozen heeft haar leven in een eenzame leugen te leiden.

Ook de verhalen van de dochters van de tweeling, hun dromen, hun hoop, fouten en de gevolgen daarvan houden de lezer aan het boek gekluisterd. Reese en Early, twee mannen in De vervlogen helft zijn zo sprekend, zo treffend neergezet dat ik ze, hoe verschillend ze ook zijn, beide in mijn hart heb gesloten.

Natuurlijk is de zoektocht naar de eigen (raciale) identiteit de kern van De vervlogen helft, maar daarnaast gaat dit verhaal ook over genderidentiteit, discriminatie, liefde, mishandeling binnen het huwelijk, persoonlijke groei en familiebanden. Dat lijkt veel, maar de auteur heeft de personages en hun belevenissen dermate tot leven weten te wekken dat ik mezelf er de afgelopen twee dagen op betrap dat ik me afvraag hoe het met ze gaat. Het zou me niet verbazen wanneer De vervlogen helft verfilmd zou worden. Sterker nog, ik hoop het!

Susanne Koster