Prachtige hervertelling van een klassieker
Alleen op de wereld – Hector Malot – Bewerking Tiny Fisscher – Illustraties Charlotte Dematons – Gottmer – 288 blz.
Als kind las ik voor het eerst Alleen op de wereld, er stond een exemplaar bij ons in de boekenkast. Het boek maakte diepe indruk op me. Ik denk het een van de meest gelezen boeken is in Nederland door mensen boven de veertig. Maar zoals het met veel negentiende-eeuwse boeken gaat, het raakte verouderd. Voor jeugdige lezers is de oude versie, zoals de integrale vertaling van August Willemsen uit 1999, nog wel te lezen, maar dan moet je doorzettingsvermogen hebben. Om ook de jongere generatie volop te kunnen laten genieten van het ontroerende verhaal over Rémi, moest er wat gebeuren. Tiny Fisscher zag dat in en kwam op het idee van een hervertelling.
Voor wie het verhaal nog niet kent. Rémi is een vondeling, maar daar komt hij pas op achtjarige leeftijd achter als zijn pleegvader hem kwijt wil. Rémi moet zijn geliefde (pleeg)moeder, mevrouw Barberin achterlaten. Zijn pleegvader verhuurt hem voor twee jaar aan de rondtrekkende muzikant Vitalis en zijn dierentroep, bestaande uit het aapje Joli-Coeur en de honden Capi, Zerbino en Dolce. Rémi had het slechter kunnen treffen, want Vitalis is een aardige, begripvolle oude man die hem leert lezen, harp spelen en acteren. Ze trekken heel Frankrijk door (in het boek een kaart van de vermoedelijke route) en halen geld op met hun voorstellingen. Het leven was hard in de negentiende eeuw en ze ondergaan diverse ontberingen. Dat is deel één. In het tweede deel gaat Rémi op zoek naar zijn echte ouders.
Het boek is een klassieker en Hector Malot heeft een prachtboek afgeleverd, maar het is intussen 140 jaar oud. Zijn boek is een monument. Tiny Fisscher heeft goed naar het verhaal gekeken en zin voor zin en bladzij voor bladzij bewerkt. Deze versie van Alleen op de Wereld mist daarom veel natuurbeschrijvingen en sommige langdradige stukken zijn ingekort. Deze tijd vraagt nu eenmaal om een ander leesritme dan de negentiende eeuw. De ouderwetse sfeer die bij dit boek past, is door Tiny Fisscher perfect in stand gehouden. Alleen op de wereld kan in deze vorm weer voor jaren mee en vele kinderen, maar ook volwassenen kunnen volop genieten van een subliem en ontroerend boek.
De uitgave is verlucht met de schitterende illustraties van Charlotte Dematons die met haar man naar Frankrijk reisde om de originele locaties te bezoeken en schetsen te maken. Sommige illustraties doen denken aan de werken van negentiende-eeuwse impressionisten, zoals de illustratie op pagina zes van moeder Barberin en Rémi in een veld vol klaprozen. Ook heel bijzonder zijn de nachtelijke illustraties, zoals de cover met Rémi met een toorts in zijn handen in een besneeuwd bos. Het zijn illustraties waar je lang naar kan kijken en in weg kan dromen en misschien wel verlangen naar een tijd die zoveel meer rust kende dan de onze. Leef mee met het avontuurlijke en woelige leven van Rémi, Vitalis, aapje Joli-Coeur en de honden Capi, Zerbino en Dolce en de vele andere karakters die in Alleen op de wereld voorkomen. Het is een boek dat je vanaf de eerste bladzijde in zijn greep houdt en meeslepend is tot het eind.
