Rare jongens die Russen
Rusland voor gevorderden. Berichten van een overlever – Jelle Brandt Corstius – Prometheus – 180 blz.
Jelle Brandt Corstius mag met recht een gevorderde Ruslandkenner worden genoemd en dankzij zijn documentaires voor de VPRO en de stukken die hij schreef voor het dagblad Trouw, weten veel kijkers en lezers in Nederland heel wat meer van het grootste land ter wereld. Jelle heeft een haat-liefdeverhouding met het land. Volgens hem gaat er geen dag voorbij of je beleeft er iets uitzonderlijks en dat blijkt ook uit Rusland voor gevorderden, waarin hij van noord naar zuid en van oost naar west reist. Overeenkomsten zijn er zeker in al die gebieden die toch zover uit elkaar liggen.
Russen zijn overal heel gastvrij. Ze zullen hun laatste geld besteden om het een gast naar de zin te maken. Een glaasje wodka willen ze altijd met je drinken, ook al ontaardt dat vaak in een drinkgelag dat eindigt met een fikse kater, omdat de fles leeg moet. Jelle BC wordt door zijn Russische vrienden dan ook uitgelachen om zijn halfvolle fles wodka in de koelkast. Het percentage alcoholisten is onrustbarend hoog en overal wordt Jelle BC met de gevolgen ervan geconfronteerd. Aangeschoten chauffeurs, gidsen en tolken.
Op culinair gebied hoef je in Rusland niet veel te verwachten. Talloze malen moet Jelle zich tevreden stellen met gedroogde visjes, vieze brokken vlees uit blik of in deeg verpakt cholesterol, zoals hij dat noemt. Hotels leveren geen service en ook aan het beste hotel in de stad mankeert altijd wat: geen warm water, liften werken niet of je moet je kamer delen met een onbekende, terwijl er genoeg kamers leegstaan.
Als kamerhuurder, en dat was Jelle BC lange tijd, ben je onbeschermd. Je bent een speelbal in de handen van huisbazen die van alles van je eisen en rustig de huur met vijftig procent verhogen.
Hilarisch is zijn verhaal over zijn kat Sjoera die tijdelijk in een kattenhotel moet als hij en zijn Russische vriendin naar het buitenland gaan. Een dronken ‘dierenarts’ komt het dier ophalen en als ze terugkomen, kost het ze moeite om het dier weer op te sporen.
Russen gaan nogal ruw om met dieren, maar als het om zwerfhonden gaat, zijn ze ineens weekhartig. Een neergestoken zwerfhond kreeg zelfs een eigen standbeeld in Moskou.
Jelle BC is verrast als de mensen in Kazachstan op straat naar elkaar lachen. Iets wat in Rusland nooit wordt gedaan. Je wordt voor debiel versleten als je dat doet.
Als je dit boek uit hebt en je gaat als toerist naar Rusland, weet je min of meer wat je te wachten staat. Rusland voor gevorderden is meestal een vermakelijk boek, hoewel sommige verhalen, zoals die over zijn tocht naar de Sami in Noord-Rusland wel erg uitgesponnen zijn.
Ik houd het bij dit boek en Jelles documentaires voor de VPRO. Op afstand is het allemaal boeiend om naar te kijken, maar Rusland lijkt mij geen aanlokkelijk land om als toerist naartoe te gaan.
