Tialda Hoogeveen schrijft over dingen die dicht bij haar liggen

Als freelance journaliste is Tialda Hoogeveen(1974) gespecialiseerd in alles wat met tekst te maken heeft. Van tekstschrijven tot eindredactie. Van journalistiek tot communicatie-uiting. Zij werkt onder meer voor Ouders van Nu, National Geographic Magazine en Schrijvers magazine. Ze schrijft graag over alles dat haar boeit. Veel van haar artikelen en boeken gaan over natuur en opvoeden. Ze maakte een boek over stadstuinieren en over egels.
Ook schreef ze al meerdere levensverhalen, zoals haar laatste boek Alstublieft mevrouw! Daarvoor sprak ze met zeven voormalige dienstmeiden.

Van welk beroep droomde je als kind? Was je een lezer?

Als kind wilde ik lange tijd dierenarts worden, maar met mijn alfa-hersenen bleek dat al snel geen optie. Ook was ik gek op verhaaltjes schrijven en boeken maken. Maar mijn zusje wilde al schrijfster worden, het voelde alsof ik dat dan niet ook kon wensen. Toch ben ik het geworden, en ik schrijf veel over dieren en natuur dus ook die andere droom is zo in vervulling gegaan.
Ik was – en ben – een echte lezer, wij alle zes thuis trouwens. We woonden in een dorpje zonder winkels, vlakbij een klein dorpje met een kleine bibliotheek. Mijn zussen en ik waren al snel door de boeken heen die voor onze leeftijd waren bestemd en grepen daarom naar boeken voor oudere kinderen.

Je bent journaliste, je schrijft non-fictieboeken voor kinderen en volwassenen, je schrijft kindergedichten en voor een stichting voor omgevingseducatie heb je een historisch kinderverhaal geschreven. Zijn er nog meer genres waarin je je wilt bekwamen?

Ik wil schrijven over dat wat dicht bij me ligt, waar ik warm van word. In welk genre dat tot zijn recht komt, is niet iets dat ik nu al voor ogen heb. Ik wil graag een biografie schrijven over een nog niet nader te noemen iemand, er is nog één natuurboek voor kinderen dat ik schrijven moet en ik wil meer portretten optekenen van mensen over bepaalde gebeurtenissen in de geschiedenis. En ik wil eindelijk beginnen aan die roman…

Je hebt verhalen en boeken over de natuur geschreven. Hoe zou je jouw binding met de natuur willen omschrijven?

De natuur is voor mij een oude liefde en een eeuwige liefde. De seizoenen en alles wat daar zintuigelijk bij hoort, zitten opgeslagen in iedere vezel van mijn lijf. Het geluid van de scholekster boven mijn huis in de lente, de bosuil die me uit mijn slaap houdt, het geluid van de koekoek in de verte, hardlopen door een tapijt van herfstbladeren, de krakende geur van de winter, een ree tijdens het hardlopen, een egel in mijn achtertuin, het gezoem van een kolibrievlinder als ik met glas wijn buiten zit. Keer op keer ben ik verrast, verrukt, dankbaar. Het verveelt me nooit, het ontroert me dat het me ieder jaar weer raakt. Dat het me ondanks alles wat er gebeurt in mijn leven, in de wereld, het me steeds weer beroert. Of misschien wel dankzij dat: dat er gelukkig ook dingen onveranderd blijven.

Voor je boek Alstublieft, mevrouw! is veel belangstelling en het beleefde al kort na verschijnen een tweede druk. Had je dit succes verwacht?

Tijdens het schrijfproces had de uitgever wel eens aangestipt dat dit een succes zou kunnen worden. Ik dacht: ja ja, eerst moet ik maar eens tijd zien te vinden om het te schrijven, het af te ronden. Tijdens het schrijven moet je alleen met het schrijfproces bezig zijn, wegkruipen in je cocon en iets moois maken.

Het levensverhaal van je oma stond aan de wieg van dit boek. Was het moeilijk om andere vrouwen te vinden die vroeger dienstmeisje zijn geweest? Hoe heb je ze gevonden?

De dienstmeisjes van weleer liggen niet voor het oprapen inderdaad, ze zijn allemaal op leeftijd. Dat maakte ook dat ik haast had dit boek te maken, een paar jaar wachten kan gewoon niet, dan leven de dames niet meer of zijn ze niet fit genoeg meer om aan een dergelijk project mee te werken. De dames heb ik allemaal gevonden door rond te vragen in mijn vriendenkring en oproepjes te plaatsen op online netwerken.

Je bent ook vrouwen op het spoor gekomen die liever niet over die tijd wilden vertellen omdat het nare herinneringen naar boven bracht. Had je niet juist ook graag meer aandacht besteed aan negatieve ervaringen?

Een groot deel van de vrouwen die ik heb geïnterviewd heeft slechte ervaringen met werkgevers. Maar ze kijken er allemaal goed op terug en de goede herinneringen en ervaringen overheersen. Ik had verwacht meer narigheid tegen te komen: machtsmisbruik, vernedering, seksueel misbruik. Want dat dat niet in het boek staat, betekent niet dat dat niet gebeurd is. Maar de potentiele interviewkandidaten waren niet talloos en een ‘slecht’ verhaal wilde ik er niet met de haren bijslepen. Via via ben ik wel dames tegengekomen die niet wilden meewerken aan het interview, vanwege de slechte herinneringen aan die periode. Ik vermoed dat iemand zestig jaar na dato wel fijne herinneringen, maar geen pijnlijke herinneringen wil opgraven.

Ben je dingen over jezelf te weten gekomen tijdens het schrijven van dit boek?

Als schrijver heb ik ontdekt hoeveel oog ik heb voor detail. Mijn zintuigen staan altijd wagenwijd open, dat vermoeit wel eens, maar zorgt er dus ook voor dat ik veel waarneem.
Door het interview met mijn oma voel ik me meer nog dan voorheen verwant en verbonden met haar. We delen veel: de liefde voor de natuur, onafhankelijkheid, buiten sporten, lezen, alleen willen zijn. Maar via haar heb ik ook kennisgemaakt met haar opa en oma en zat ik ineens vier generaties terug in de tijd.

Je hebt ook Het grote heldenboek geschreven, voor kinderen. Wanneer is voor jou iemand een held en ervaar je jezelf ook wel eens als held?

Ik vind niet iemand snel een held. En mezelf als held zien? Nee, zo heb ik nog nooit over mezelf gedacht.

Ben je fulltime journalist/schrijver, of doe je er dingen naast?

Ik leef van de pen (lees: laptop)!

In hoeverre zet jij social media in om aandacht te genereren voor jezelf en je boeken?

Social media zet ik bijna alleen maar in voor mijn werk, nauwelijks voor mij als privépersoon. Ik gebruik het om mezelf te profileren in waar ik goed in ben en met wat ik heb gemaakt. Vooral boeken zet ik flink in het zonnetje om ze zo bekendheid te geven.

Wil je vijf boeken noemen die je hebben geïnspireerd of indruk op je hebben gemaakt, met een korte toelichting?

De vijf boeken van Karl Ove Knausgard noem ik dan voor het gemak maar even één boek. Die heb ik verslonden, al kan ik niet de vinger erop leggen wat er nou zo mooi aan is. Het is denk de waarachtigheid, het concessie loze. Maar zeker ook vind ik herkenning in wat hij voelt, wil en denkt. De eerlijkheid waarmee hij dat opschrijft is soms gênant en pijnlijk.

Op eenzelfde manier werd ik geraakt door Pier en Oceaan van Oek de Jong, schaamteloos eerlijk en buitengewoon mooi geschreven. Het boek speelt zich onder meer af op twee plekken waar ik heb gewoond: Friesland en Amsterdam, dat maakt de nabijheid nog groter.

Sonny Boy van Annejet van der Zijl. Prachtig geschreven. Het is zo’n ongelooflijk levensverhaal dat dit boek als verzonnen roman ongeloofwaardig zou zijn. Prachtig hoe Van der Zijl alles tot leven weet te brengen.

Spinder van Simon van der Geest. Ik heb het voorgelezen aan mijn dochter. Geweldig hoe gek dat jongetje is op kleine diertjes. Heel knap hoe hij zo veel narigheid weet te verbloemen tot een boeiend verhaal over liefde en vriendschap.

Winnie the Pooh van A. A. Milne. Ik kreeg het cadeau van mijn au-pair gezin toen ik daar vertrok. De verhaaltjes zijn stuk voor stuk kleine filosofietjes, ontroerende verhalen over vriendschap, je eigen kracht ontdekken. Boordevol humor ook. Milne weet een wereld op zichzelf te scheppen, zoals kinderen ook een eigen wereld scheppen. Tegelijkertijd zijn de gevoelens van de dieren menselijk, xenofobie, arrogantie, jaloezie, eenzaamheid en innige vriendschap komt allemaal langs. Als ik het laatste verhaal lees. ‘In which Christopher Robin and Pooh come to an enchanted place, and we leave them there’ voel ik iedere keer weer het verdriet van afscheid nemen.

Vragen: Tiny Fisscher en Pieter Feller

Nog meer informatie over Tialda Hoogeveen vind je op haar website.