Fake news uit de oudheid
Het negende gebod – Chris Houtman – Karakter – 397 blz.
Chris Houtman debuteerde in november 2017 in het thrillergenre met Akte van Berouw. Deze eersteling kwam meteen op de shortlist van De Gouden Strop terecht en kende al in februari 2018 een 2de druk. Houtman is er nu snel bij om zijn succes een vervolg te geven met Het negende gebod – Gij zult geen valse getuigenis afleggen. Laat ik meteen maar met de deur in huis vallen: niet ‘slechts’ een nominatie, maar winnaar waardig!
Het hoofdthema van dit boek is de aanklacht tegen de miskenning van de rol van de vrouw in de kerk en zelfs vrouwenmoord in het begin van het christendom. Houtman laat zien dat de kerk nogal wat boter op het hoofd heeft wat betreft het verdoezelen van historische feiten. Ook nu nog.
Daarom wil een groepje mensen een speelfilm maken om een breed publiek de waarheid te laten zien. De auteur blijkt ook in dit tweede boek een subliem kenner van religie. Echter, was hij in zijn eerste boek nog wat voorzichtig, nu gaan alle remmen los. Hij beschrijft de waarheid (99% naar eigen zeggen) op gebied van de kerkelijke misdaden en alle onwaarheden die, voornamelijk in conservatieve kringen zoals de Congregatie voor de Geloofsleer (nieuwe naam voor Inquisitie), door de kerk als feiten werden gebracht.
Plinius de Jongere (ca. 62 – ca. 113 na Christus) was de Romeinse gouverneur van Bithynië (Noordwest Turkije). Hij schreef en publiceerde vele brieven, waarvan o.a. de 96ste beroemd is geworden als eerste document dat het christendom benoemt. Het negende gebod begint met de dubieuze verkoop van een tot nog toe onbekende codex, die naadloos aansluit op deze 96ste brief. De inhoud daarvan en twee andere codices, brieven van Plinius aan Tacitus, zijn van explosieve inhoud! Ze zijn door het klooster in Prouilhe verkocht aan de ex-kloosterzuster, die het beheer voerde over de bibliotheek. Die zuster, Naira Riquelma heeft samen met haar dochter Helena Lyautey de productiemaatschappij Pansophia opgericht voor het uitbrengen van de bovengenoemde film. Zij huren daarvoor de scenariste Esther van Baerle in. De codex is onderzocht door Niels van Rooijen (priester/hoogleraar aan het Radbout). Hij wordt echter vermoord, waarvan achtereenvolgens Ester en zijn assistente Odile Verhuyck worden verdacht.
De Congregatie voor de geloofsleer o.l.v. kardinaal O’Flannagan wil publicatie van de codex en dus ook de film verhinderen zonder dat de kerk daarmee in verband gebracht kan worden. De leider van deze operatie is de generaal-overste van het Legioen van Christus, Guiterrez, samen met een aantal helpers. Zij vermoorden Simon Rosenthal, die bemiddelde in de dubieuze onderhandse verkoop van de codex in opdracht van Naira Riquelme. Een van de drie mogelijke kopers, Anthony Mulligan (van het British Museum en voormalig SAS-officier) sluit zich aan bij Pansophia. De originelen van de aanvullende codices zijn verdwenen en daar wordt in een groot deel van het boek jacht op gemaakt op diverse locaties in Europa en Israël. Daarbij speelt opnieuw Odile Verhuyck een belangrijke rol.
Intussen bereidt Pansophia samen met een Nederlandse producent, een Schotse regisseur en Ester van Baerle (scenario) de film voor. De opnamelocatie in Turkije wordt streng geheim gehouden. Men doet alsof er een derde deel van een Nederlandse film gedraaid wordt. Een paparazzi-journalist weet echter de geheimhouding te verbreken. Guiterrez reageert lauw. Hij heeft al een strategie die bij de presentatie van de film voor opschudding zal zorgen.
In tegenstelling tot zijn vorige roman, waarin Houtman plaatsen als Rome beschrijft, laat hij dat nu achterwege. Dat bevordert sterk de leesbaarheid en het behoud van de spanningsboog. De apotheose van deze thriller is zowel verrassend te noemen als zeer geloofwaardig; een hele prestatie! De dialogen zijn levensecht. De scènes zijn kort en flitsend. De auteur weet precies de momenten te vinden om van de ene op de andere over te schakelen. Zou hij al in zijn hoofd hebben dat deze roman om verfilming schreeuwt? Moet u dit boek gelezen hebben? JA! Of u nu thrillerliefhebber bent of niet. Ook op historisch/religieus gebied tref je heel wat interessants in dit boek aan. Ik vind dit beter dan wat Dan Brown en consorten hebben geschreven. Een paar kleine slordigheden: hoe zit het met de toegankelijkheid van ECN Petten en hoe kan er, met waarschijnlijk alleen internet, goede research worden gedaan aan boord van de Wilhelmina Frederika? Ze zijn hem snel vergeven. En tenslotte: Chris, ik kijk reikhalzend uit naar je volgende boek.
Kees de Kievid