Ervaringen en observaties in Nederland
How to be orange – Greg Shapiro – Illustraties Floor de Goede – XPat Media – 238 blz.
Geg Shapiro – een Amerikaanse Nederlander – is een comedian, acteur en columnist. In 1994 kwam hij naar Nederland, volgde een inburgeringcursus, kreeg een Nederlands paspoort en trouwde een Nederlandse vrouw. Al bijna twintig jaar probeert Shapiro zich aan te passen aan de Nederlandse cultuur. Hij laat van zich horen met de shows van komedietheater Boom Chicago, het nieuwsprogramma op Comedy Central en komedieshow op VARA HumorTV. Nu heeft hij veel zijn grappen opgeschreven in een boek. Met illustraties van Floor de Goede, bekend van Het Parool’s Flo, zijn daily’s en de graphic novel Dansen op de Vulkaan.
In How to be orange houdt Greg Shapiro de lezer een spiegel voor. Hij behandelt verschillende stereotypen als fietsen, de Wallen en drugs, maar ook ‘problemen’ met Marokkanen, Geert Wilders en tolerantie (niet per se aan elkaar gelinkt). Hij pakt niet alleen de standaardonderwerpen aan, maar ook de dingen die iets gevoeliger liggen in deze periode van de bewustwording van de ‘Nederlandse identiteit’. Of zoals Máxima dat een paar jaar geleden al concludeerde: het gebrek daaraan.
De titel How to be orange is een beetje misleidend. Dit boek is geen gids die buitenlanders leert hoe je een echte Nederlander wordt. Het is eerder een verzameling van ervaringen en observaties. Natuurlijk ben ik het niet met al Shapiro’s conclusies eens, maar dat is volgens hem dan ook iets wat hoort bij een echte Nederlander. “For most cultures, a decision is the end of the discussion. For the Dutch it’s just the beginning”. De discussie is nooit voorbij. Illustrator Floor de Goede heeft daarbij een passende tekening gemaakt waarbij twee mannen “welles” en “nietus” naar elkaar roepen.
Shapiro’s observaties van de Nederlandse politiek zijn wel scherp. Hij woont al lang genoeg in het land om door te hebben hoe alles werkt, en natuurlijk moet hij de politici goed in de gaten houden voor zijn werk als comedian. Leuk zijn ook de foto’s van winkel- en productnamen die voor een Amerikaan hele andere associaties oproepen, hij sluit hier elk onderwerp mee af. Het hoofdstuk Ranking the Standards is mijn favoriet. Shapiro houdt de score bij tussen een aantal typische Amerikaanse en typische Nederlandse( / Europese) methoden, zoals meetstandaarden, tijdbenoemingen en terminologie.
Een puntje van kritiek is dat Shapiro eigenlijk alleen conclusies kan trekken over Amsterdam en niet over Nederland, terwijl hij dat wel doet. Ik weet niet of hij ooit verder heeft gekeken dan de grenzen van onze hoofdstad. Hij noemt zichzelf een “amateur cultural anthropologist”, maar ik leg – met mijn diploma in Culturele Antropologie – toch graag de nadruk op amateur. Daarbij is het voorwoord geschreven namens Willem van Oranje een beetje flauw.
Shapiro’s boek is niet erg diepgravend, maar het is een leuke verzameling observaties en ervaringen vanuit een ander perspectief. Het is wel duidelijk een Amerikaans perspectief. Shapiro concludeert: Nederlanders zijn niet trots op alles wat ze doen en kunnen, terwijl ze dat wel zouden moeten zijn. Terwijl wij door onze buren in Duitsland toch juist als wel een heel trots volk worden gezien. Objectief is het zeker niet, maar zoals hij zelf zegt: “If you’re looking for an official guide to Dutch culture, this is not it. If you’re looking for one man’s completely subjective and utterly biased impression of Dutch culture, this is for you.”
Felice Beekhuis
