Leerzaam, informatief en een gratis big smile
50 jaar fotografie van A tot Z – Ben Seelt – Eigen beheer – 192 blz.
Hoe bespreek je fotografieboeken. Niet alleen mooi om te bekijken, je kunt er ook wel wat van leren. Het kan heel fascinerend zijn om een fotoboek open te slaan en te bekijken hoe fotografen omgaan met compositie, licht en kleurgebruik. Wat zijn de onderwerpen, en hoe worden die in beeld gebracht om een persoonlijk verhaal te vertellen? Ook kan het gewoon aantrekkelijk zijn om jezelf te verliezen in een fotoboek met boeiende foto’s, die je meenemen op een onverwachte ontdekkingsreis.
Op welke manier kijk je naar foto’s? Zoals ook met andere kunstvormen kun je het leren. Stel jezelf allereerst de vraag waarom een foto juist op deze manier is gemaakt. Wil je foto’s alleen op gevoel beoordelen dan hoef je geen verdere inspanning te verrichten. Maar wanneer je graag de nuances van een foto beter wilt doorzien, dan moet je weten hoe je hem bekijkt met het doel een analyse van dit soort meesterwerkjes te maken. Wanneer je daarbij de voor jou juiste manier hebt gevonden ga je het meer waarderen.
Een aantal jaren geleden heeft Ben Seelt het vak van fotograaf en zijn eigen plaats daarin uitstekend verwoord: “Fotografie is een ongrijpbaar ding. Iedereen kan het. Maar het beslissende beeld is ‘hard to get’. Een kwestie van vakmanschap, inzicht en instelling van de maker. Al 35 jaar maak ik beelden die zich onderscheiden. Inmiddels met het gemak van de routine in techniek, nooit met het gemak van ‘done it, seen it’. Ik kader stukjes uit de wereld. Leg vast wat ‘mooi’ is, wat ik van belang vind, wat opmerkelijk, verbazingwekkend, vermakelijk is soms. Die beelden zijn er dan, aan vluchtigheid ontsnapt, aan anonimiteit onttrokken. Harde schijven vol beelden van overal in de wereld voor wie ze zien wil of gebruiken.”
Er zijn eigenlijk twee soorten fotografieboeken. Die waar de foto’s het verhaal vertellen en er niet of nauwelijks van bijschriften gebruik gemaakt wordt en die waar foto’s en tekst elkaar aanvullen, verduidelijken. Dit boek van Ben Seelt lijkt het meest op de laatste omschrijving, maar het is meer! Van de foto’s kun je natuurlijk genieten en hoe je ze moet bekijken: daar geeft Seelt een hint in de juiste richting.
Op technisch gebied laat hij zien hoe de overgang van analoge naar digitale fotografie verliep, maar ook wat er vooraf ging en volgde. Verwacht geen uitgebreide technische beschrijving: gebruikte camera, diafragma, sluitertijd en dat soort zaken. Dat zou voorbij gaan aan het doel van dit boek. De auteur/fotograaf vindt zijn boek geschikt voor pas beginnende fotografen en wie erover nadenkt het te worden. De teksten zijn bedoeld om te laten zien hoe het leven van een fotograaf er uitziet. Je kunt zelfs stellen dat, als je het op deze manier bekijkt, het eigenlijk ook een autobiografie is. Seelt zegt zelf: “[Het] laat dingen zien die al historie zijn. [Ik] heb het over creatieve ontwikkelingen en visies; over beslommeringen en plezier in het vak; hoe het is om in Zeeland te beginnen waar het echte vak in 1968 nog helemaal niet bestond. Ook gaat het over reizen naar landen in vele continenten. De avonturen daar en de ontmoeting en beleving van ontmoete mensen en culturen.” Voor Seelt was het een terugblik op ruim vijftig jaar fotograferen, zijn jubileum, en voor zichzelf te bepalen wat zijn werk voor waarde heeft.
De teksten in dit boek zijn zeer aangenaam om te lezen. Ze zijn informatie en dus leer je er wat van. Maar bovenal weet Seelt zijn verhalen en anekdotes zodanig op schrift te zetten, dat er een glimlach op je gezicht gaat verschijnen. Zijn indeling, van A tot Z, zorgt ook voor een grote diversiteit, zowel in objecten als in locaties. De foto’s zijn zeer aansprekend, ook al door de grote diversiteit. Ik heb er een top amateurfotograaf naar laten kijken, omdat mij de expertise ontbreekt. Hij verklaarde veel respect te hebben voor de kwaliteit ervan. De Erasmusbrug in Rotterdam is vaker het object geweest van fotografen, maar zoals Seelt die in dit boek heeft afgebeeld, meen ik uniek te mogen vinden. Prachtig die lijnen in de avondschemering! En dan te bedenken dat hij eigenlijk geen fotograaf wilde worden, maar ontwerper. “Ik kon niet tekenen”, dus werd het toch fotograaf. Desondanks houdt hij zich tegenwoordig meer met ontwerpen bezig, met behulp van de Mac en Photoshop.
Een klein tekstfoutje is Ben Seelt wel te vergeven: Hij heeft het over de sluizen en keersluizen van de Philipsdam. Echter verzekerde mij de heer Nijboer, projectingenieur van dat onderdeel van de Deltawerken, dat de Philipsdam geen keersluizen bezit!
Hoe moeilijk het is een fotoboek aan een uitgever te ‘slijten’, heeft Ben Seelt aan den lijve ondervonden. Hij heeft er wat op gevonden. Verkopen bij voorintekening leverde de nodige financiën op om zijn werk in eigen beheer op de markt te doen verschijnen. Dat is overigen niet het enige dat hij zelf heeft gedaan. Ook de lay-out en verdere vormgeving is van hem zelf. Dat hij ook hierin prima werk heeft geleverd staat buiten kijf. Al met al dus voor de liefhebbers een boek om snel te bemachtigen! Een “eigenwijze”aanrader!
Ben Seelt (Amsterdam 1942) woont en werkt sinds 1968 in Zeeland, Kortgene. Hij volgde de Grafische School Zutphen, de Fotovakschool Apeldoorn en de Academie St. Joost in Breda. Begonnen met reclame- en industriële fotografie, waren zijn latere specialisaties voornamelijk food, architectuur, landschap en off shore. Daarnaast werkte hij voor baggeraars en wegenbouwers in het Midden Oosten en Amerika. Hij heeft nu een eigen ontwerpbureau.
Kees de Kievid
