Niet erg overtuigend
Kracht – Jonas Lüscher – Wereldbibliotheek – 240 blz.
Jonas Lüscher (1976) is in Nederland nog nauwelijks bekend. Nadat hij de lerarenopleiding had voltooid, heeft hij enkele jaren gewerkt in de filmindustrie. Daarnaast volgde hij een opleiding aan de hogeschool voor filosofie in München. Als schrijver van fictie timmert hij voorzichtig aan de weg. In 2017 verscheen de roman die in 2018 in het Nederlands in vertaling is uitgebracht met als titel Kracht.
Richard Kracht is een man met flinke intellectuele bagage. Hij blonk uit op school en tijdens de vervolgopleiding en is aan het begin van het verhaal hoogleraar retorica in het Duitse Tübingen. Hoewel dat aan het begin nog niet zo duidelijk is, blijkt zijn privéleven uitzichtloos. Hij heeft een scheiding achter de kiezen die hem financieel in een wurggreep houdt. Medelijden is overbodig, hij heeft er zelf voor gekozen om dat zo af te handelen.
Zijn tweede huwelijk loopt ook niet op rolletjes. Zijn vrouw is hem in vrijwel alle opzichten de baas. Een nieuwe scheiding zit er niet in, hij kan niet nog een financiële verplichting erbij hebben. Er is een mogelijke uitweg als hij zich inschrijft voor een prijsvraag die de winnaar een miljoen oplevert. Dat hij zal winnen lijkt voor hem vast te staan. Het gaat om het houden van een voordracht waarin degene die het beste antwoord formuleert op een levensbeschouwelijke kwestie in een vakgebied dat hij goed kent. Hij reist af naar de VS en trekt in bij zijn vroegere studievriend om zich in alle rust te kunnen voorbereiden. In plaats van een uitweg te vinden, belandt hij op de weg naar zijn ondergang.
Kracht is een hoofdpersoon met wie je je maar moeilijk kunt identificeren. Zijn houding is merkwaardig, nogal in zichzelf gekeerd en geneigd tot zelfoverschatting. Dat wordt mooi uitgebeeld tijdens een kanotocht in onbekende wateren. De nadrukkelijke aansporingen om voorzichtig te zijn, slaat hij in de wind. Het loopt af op een manier die zijn geestelijke toestand uitstekend weergeeft.
We maken hem mee bij zijn worsteling om tot een tekst te komen die alle andere bijdragen in de schaduw zal stellen. Tijdens dit proces wordt er veel teruggeblikt op hoe het zo ver met hem heeft kunnen komen. Vooral zijn studententijd is bepalend. Hij ontmoet daarin niet alleen zijn beste vriend Ivan, een gevluchte Hongaar, maar ook zijn eerste vrouw op een nogal bijzondere manier.
Kracht is als boek te vol in die zin dat de auteur te veel wil. Hij wil de teloorgang beschrijven van de hoofdpersoon; dat lukt heel aardig. Daarnaast stipt hij nogal diepzinnige onderwerpen aan die te diep gaan, te ingewikkeld zijn, voor veel lezers maar die te oppervlakkig zijn voor degenen die een doorwrocht intellectueel betoog prefereren.
Daarnaast krijgen we een beeld van zijn moeizame verhouding met zijn naasten, maar ook te weinig uitgewerkt. Dat geldt ook voor de roerige jaren tachtig waarin alle grote onderwerpen even worden aangestipt en ook voor de commentaren op het leven in Silicon Valley. Nogal veel voor een boek van 240 pagina’s.
Een alwetende verteller doet het woord en die richt zich op enkele momenten rechtstreeks tot de lezer. Deze slaagt er niet altijd in om de aandacht gevangen te houden. Afdwalen blijft niet tot een enkele keer beperkt. Hoewel Kracht een paar sterke en fascinerende passages kent is het als geheel te weinig overtuigend.
