Niets is wat het lijkt
Dogger. Rennen of sterven – Maria Adolfsson – Vertaling: Elina van der Heijden – Luitingh Sijthoff – 353 blz.
In dit vierde deel, Rennen of sterven, wordt het weer spannend op Doggerland. Alhoewel de delen ook los van elkaar gelezen kunnen worden is het voor de duidelijkheid aan te raden de voorgaande delen ook te lezen. Er wordt weliswaar veel verklaard maar je mist toch de finesses. De vertrouwde karakters Karen, Eiken Hornby, haar baas Jounas Smeed, collega Karl Björken en haar nieuwe partner Leo Friis spelen een belangrijke rol. In deel drie kregen Leo en Karen een relatie en raakte zij zwanger, een hele schok want ze kenden elkaar nog maar kort en Karen loopt naar de vijftig.
In Rennen of sterven is Karen inmiddels hoogzwanger en juist van plan om met verlof te gaan, de baby wordt over drie weken verwacht. Nog even genieten met vrienden van de Herfstnachtviering, een groot feest, waarmee het afsluiten van de zomer gevierd wordt. Dit jaar wordt het voor het eerst gecombineerd met een pride parade en diverse optredens van politici, omdat het ook verkiezingsjaar is. Er heerst een uitgelaten en gezellige sfeer, het is prachtig weer, en de terrassen zitten bomvol. Dan klinkt er plots een scherpe knal, geschreeuw en weer een knal; iemand heeft het vuur geopend op het publiek. Er ontstaat een enorme paniek, kogels vliegen in het rond, mensen vallen neer.
Karen weet zichzelf in veiligheid te brengen en ontdekt de richting van waaruit de schoten lijken te komen. Aan de overkant van de straat staat hotel Strand en helemaal bovenin staat een raam open en ziet ze beweging. Ze weet de locatie aan haar collega’s door te geven en die treffen op de bewuste hotelkamer inderdaad een man aan, zittend op een stoel voor het open raam met een halfautomatisch geweer voor zich. Hij is dood, zelfmoord gepleegd nadat hij zes mensen gedood heeft en tenminste elf verwond, waaronder Karens beste vriend Eirik.
De man blijkt Per Haders te zijn, en zijn motief is een raadsel. Hij heeft alleen een bericht gestuurd naar zijn vrouw, vlak voor het eerste schot afgevuurd werd, met de tekst: “Sorry, ik kan niet meer.” Was het een politieke daad, homohaat, een psychose? In ieder geval is het Karen duidelijk dat ze nu niet met verlof kan gaan, ze wil eerst dit onderzoek afronden. Per Haders blijkt getrouwd te zijn met Agnes Brander die uit een rijke familie komt. Ze wonen in een mooie grote villa en hebben een dochter die in het buitenland woont. Per was een hoge chef van het Directoraat Visserij. Hun huwelijk stelde al jaren niks meer voor, maar een scheiding zou voor hen beide ongunstig zijn.
Dan ontdekt Karen dat Per al een half jaar geleden is ontslagen i.v.m. een reorganisatie, met behoud van salaris gedurende een jaar. Niemand in zijn omgeving wist daarvan, hij vertrok elke dag ‘gewoon’ naar zijn werk. De baas die hem heeft ontslagen is homo, wellicht ligt daar een motief in combinatie met een zenuwinzinking.
Jounas Smeed wil het onderzoek afronden, hij heeft Karl nodig bij een ander onderzoek en Karen kan dan met verlof gaan. Klinkt logisch allemaal, maar Karen heeft haar twijfels; Per Haders is een man geliefd bij collega’s, vreedzaam, geen strafblad, zijn daad lijkt niet logisch. Ze vraagt Smeed om twee extra dagen om nog het een en ander uit te pluizen, daarna zal ze haar rapport schrijven en voor een half jaar met verlof gaan.
Hier komt Rennen of sterven op stoom. Karen ontdekt allerlei vreemde zaken, waarom hield Per een opschrijfboekje bij met cryptische beschrijvingen, wie is Blondie en wie is die man waarmee hij in een café werd gezien? Langzaam wordt duidelijk dat niet alles is wat het lijkt en Karen gaat tot het uiterste en neemt hierbij grote risico’s voor haarzelf en de baby.
Adolfsson weet het allemaal zeer meeslepend op te schrijven. Ondertussen loopt er ook nog het lijntje van haar beste vriendin Aylin die door haar man, de politicus Bo Ramnes, werd mishandeld en met behulp van Karen nu bezig is van hem te scheiden. Maar Bo is een dominante en narcistische man die dit niet accepteert en er ontstaat een bedreigende situatie. Ook dat bezorgt Karen de nodige zorgen.
Soms is een bepaalde situatie wat te vergezocht, en waarom komt de dochter van Per en Agnes Haders niet over om haar moeder te ondersteunen? Ook de extra uitsmijter aan het eind is wat mij betreft iets te veel van het goede. Maar Rennen of sterven van Maria Adolfsson is desondanks een geslaagde thriller die je pas weglegt als je hem uit hebt!
Nelleke Feller
