Te veel algemeenheden
Leven zonder filter – Fleur van Groningen – Horizon – 252 blz.
Fleur van Groningen is columniste, journaliste en boekrecensente bij diverse Belgische magazines. Ze heeft eerder al Haal het slechtste uit jezelf en Dat kleine geluk gepubliceerd.
Leven zonder filter is het ervaringsverhaal van Fleur van Groningen. Ze vertelt hierin over haar hoog gevoeligheid (HSP) en hoe dat haar dagelijkse leven beïnvloedt. Mensen met HSP zijn overgevoelig voor prikkels van buitenaf. Onder andere geluiden, licht en ervaringen komen dubbel zo hard binnen als bij andere mensen.
In dit boek gaat van Groningen uit van de theorie van Elaine N. Naron, die het boek Hoog sensitieve personen – Hoe blijf je overeind als de wereld je overweldigt heeft geschreven.
Ze begint met het benoemen van de belangrijkste eigenschappen die een hoog sensitief persoon heeft, zoals o.a. een goed oog voor detail, sterke reukzin, zeer gevoelig voor aanrakingen, heftig reageren op smaken en zeer gevoelige oren.
Met de nodige zelfkennis en humor weet ze deze eigenschappen naar zichzelf terug te brengen.
”Of ik voel het wanneer iemand hoofdpijn heeft of gaat krijgen. Een eigenschap die eigenlijk enkel van pas komt in bed, als je aan je vriend wilt gaan friemelen en liever niet afgewezen wordt.”
Als je zelf hoog gevoelig bent, of iemand kent die dit heeft, zal je veel herkennen in dit hoofdstuk.
Na een hoofdstuk over haar bizarre jeugd – die inderdaad erg heftig is geweest – vertelt van Groningen hoe zij omgaat met zogenaamde “overtreders”; mensen uit haar omgeving die haar grenzen overschrijden. Echter is ze hier veel te uitgebreid en technisch in. De vier hechtingstypen van Poket, ADHD, ADD, ASS zijn interessant om over te lezen als je van psychologie houdt, maar als je een ervaringsverhaal over HSP wilt lezen, hoef je van deze aandoeningen niet alle in en outs te weten. Soms gebruikt ze zinnen, die ik even opnieuw moest lezen om precies te begrijpen wat ze nou bedoelde. “Maar ook opdat ik haar daarom zou appreciëren en niet zou ontdekken dat haar artificiële empathie haar egoïsme moest maskeren.”
Gelukkig stapt ze hierna weer over op enkele eigen ervaringen. De vergelijking die ze maakt tussen een oude ijskast en het opruimen van oude emoties is erg leuk bedacht. “Nog steeds prent ik me na de confrontatie met oude emoties precies hetzelfde in als na het schoonmaken van de koelkast: ‘Bah, volgende keer begin ik er tijdig aan, voor het zo’n smeerboel kan worden.’ “
Helaas eindigt van Groningen met het hoofdstuk spiritualiteit. Ik snap dat dit erg verbonden is met hoog sensitief zijn, maar ze vertelt veel algemeenheden die de meeste mensen al wel kennen, zelfs als ze niet spiritueel zijn.
Leven zonder filter is niet helemaal het ervaringsverhaal wat ik had verwacht. Het is een opsomming van al bestaande feiten met behulp van al geschreven boeken met af en toe een stukje persoonlijk relaas erin verwerkt.
Wat kwalijk is, is dat ze soms “wetenschappelijke” dingen vertelt, zonder bronvermelding. (“…trof ik online wel een en ander aan”….”ik herinner me wel dat onderzoeken uitwijzen”…). Met dit soort uitspraken kun je als patiënt absoluut niet uit de voeten, omdat je niks hebt om op terug te vallen of naar te verwijzen.
Leven zonder filter is denk ik therapeutisch goed geweest voor de schrijfster zelf, maar voor de HSP-ers die meer willen weten of iets meer herkenning zoeken, zou ik aanraden om eerst het boek van Naron te lezen.
