Incident omgebouwd tot zo-kan-het-ook

Re-play – Angelo Vergeer – Uitgeverij Holland – 160 blz.

Na jarenlang als journalist voor De Telegraaf te hebben gewerkt in verschillende landen, is Angelo Vergeer nu parttime metrobestuurder en schrijver. Al van jongs af aan schreef Vergeer van alles, maar het liefst over mensen die echt iets hadden meegemaakt. Maar als schrijver van boeken heeft hij het liever over personages die hij zelf heeft bedacht en die hij zelf dingen kan laten meemaken. Vergeer schrijft jeugdboeken, omdat hij het proces van volwassen worden interessant vindt: de belangrijkste periode van je leven.

Deze periode van opgroeien, neemt Vergeer ook in Re-play onder de loep. Op een VMBO-school met ‘een moeilijke naam’ in Amsterdam-West is het gruwelijk uit de hand gelopen. Iemand werd gepest. Er kwam een steekpartij. Het was een complete chaos, een totale oorlog. Wat doe je dan? Je laat de opgeschoten pubers zelf een reis organiseren, voor de hele klas: een onmogelijke en gewaagde reis naar de Balkan in het kader van de Grote Verzoenining. Het doel: weer respect krijgen voor elkaar. De leerlingen krijgen één kans om het over te doen. Anders en beter.

Yassien wordt dagelijks gepest. Elke dag moet hij zich verstoppen voor de pestkoppen en proberen thuis te komen zonder kleerscheuren. Op een dag vliegt in de klas een pen uit zijn hand die per ongeluk terechtkomt tegen het hoofd van Zouhair. Problemen. Na school wachten de pestkoppen Yassien op. Yassien trekt zijn zakmes. Er stroomt bloed over het schoolplein. Zouhairs bloed…

Angelo Vergeer hoorde van dit waargebeurde incident en besloot een alternatief verhaal te schrijven, een ‘zo kan het ook’. Hij schrijft zichzelf in het boek en zet het verhaal naar zijn hand. Wat had er kunnen gebeuren als alles net even anders was gelopen? Vergeer houdt een lezing op de school van Yassien en Zouhair, maar hij krijgt geen grip op de groep. Dan ziet hij een oude foto hangen van een beroemde brug, en roept in wanhoop dat de kinderen naar Mostar moeten, naar voormalig Joegeslavië, om de brug in het echt te bekijken. Hoewel het natuurlijk niet heel serieus was bedoeld, zijn de kinderen razend enthousiast. Ze krijgen de kans om het goed te maken, om te laten zien dat ze geen kansloze jongeren zijn die maar opgegeven moeten worden door de maatschappij. Re-play is het verhaal zoals het had moeten zijn…

Vergeer schrijft over actuele thema’s. Het eerste thema is pesten op school, en tot welke grote drama’s dit gedrag kan leiden. Ten tweede, laat hij weten dat Amsterdamse jongeren van allochtone afkomst vaak bij voorbaat al worden gezien als een verloren generatie. Dit mondt uit in een wijze les die Vergeer zijn lezers mee wil geven: het kan ook anders! Als iedereen zijn hersenen zou gebruiken wanneer het nodig is, en zou meedenken met elkaar, creëren we een betere wereld voor ons allemaal. Tenslotte zit een nog een stukje recente geschiedenis in het boek verborgen. Niet alleen de leerlingen van de school in Amsterdam-West krijgen les over de geschiedenis van de Bosnië-oorlog en de Brug der Verzoening in Mostar. Wij leren als lezer net zoveel.

Felice Beekhuis