De Tweede Wereldoorlog door de ogen van een 17-jarige schutter
Bomber – Paul Dowswell – Vertaling: Ernst Bergboer – Callenbach – 285 blz.
Paul Dowswell is historicus en schreef meer dan zestig boeken. Ausländer werd zijn grote internationale doorbraak. Hij schrijft voor jongeren over bekende historische gebeurtenissen vanuit een ongebruikelijk gezichtspunt.
De inspiratie voor dit boek ontstond tijdens familiebezoek in Norfolk. Daar was een verbouwd café waar Amerikaanse vliegers in de Tweede Wereldoorlog vaak kwamen. Dowswell weeft graag echt gebeurde historische verhalen rondom zijn fictieve personages.
Achterflap: Bomber speelt zich af in 1943. Duitsland wordt zwaar gebombardeerd door grote formaties Amerikaanse bommenwerpers. De 17-jarige Harry Friedman heeft gelogen over zijn leeftijd om toegelaten te worden tot de Amerikaanse Luchtmacht. Nu is hij buikschutter van de Maisy May, een van de duizenden Vliegende Forten die vanuit Norfolk, Engeland, iedere dag nar Duitsland vliegen om daar hun zware lading bommen te lossen. Na 25 vluchten mag hij weer naar huis. Maar dat een bommenwerper 25 missies volbrengt, dat is nog maar één keer gebeurd. Honderden Duitse jagers van de Luftwaffe en duizenden zware luchtafweerkanonnen verdedigen het Duitse grondgebied met man en macht. De B-17’s hebben het zwaar te verduren en bij iedere bombardementsvlucht gaan er tientallen kisten neer. Harry is bang dat hij zijn 18e verjaardag niet gaat halen, dat hij nooit meer thuis zal komen.
Het verhaal gaat van start in augustus 1943 als Harry aangekomen is in Norfolk en eindigt in december van dat zelfde jaar. Het beslaat 32 hoofdstukken gevolgd door een dankwoord en een interview met de schrijver over de feiten en fictie in het verhaal. Daarachter zit nog een korte opmerking bij de Nederlandse vertaling en een zeer duidelijke tekening van de B-17 en haar bemanning.
Het verhaal begint vrij technisch en dan is het fijn dat de tekening er bij zit zodat je ook kan zien wat er bedoeld wordt voor het geval je niet zoveel weet van vliegtuigen , met name bommenwerpers. Ook krijg je een beter beeld hoe de situatie is van de bemanning. Met name van Harry die de functie van buikschutter krijgt, waar hij zich precies bevindt in het vliegtuig tijdens de vlucht.
Een goed idee ook om het interview te plaatsen waarin wordt verteld wat de feiten in het boek zijn en wat de schrijver heeft verzonnen. Het geeft je zo een beter beeld van die periode. Doordat er waargebeurde elementen in zitten gaat het verhaal meer leven.
Het mooie van de verhalen van Dowswell vind ik de manier waarop hij het verhaal van de oorlog vertelt, maar vanuit een heel ander perspectief. Deze keer vanuit dat van de Amerikaanse jongen die niets liever wil dan meevechten. Met oog voor detail worden de trainingen en de vluchten beschreven. Soms naar mijn idee iets te langdradig. Later krijgt het verhaal een andere wending en begint Harry aan zijn weg naar huis terug. Zonder te veel te vertellen over de inhoud en het een en ander te verklappen laat zijn terugweg ook weer een andere kant van de Tweede Wereldoorlog zien en vond ik dat dat gedeelte van het boek vlotter las dan het eerste gedeelte. De spanningsopbouw kwam ook pas wat later in het boek op gang en het duurde even voordat ik echt in het verhaal zat. Het boek heeft een mooi en bevredigend einde wat voor Harry eigenlijk een nieuwe start is.
Al eerder las ik verhalen van Dowswell dus mijn verwachting was misschien iets te hoog bij dit boek. Ik miste een beetje de vlotte schrijfstijl die ik wel aantrof bij Kameraad en Ausländer. Maar Dowswell heeft wederom een interessant verhaal verteld over de Tweede Wereldoorlog.
Conny Schelvis
