Een schip, een man, een nachtmerrie
De Warnow, een man, een schip, een droom – Hans Steketee – Pluim – 300 blz.
Op 17 maart 2013 vertrekt een loodsbootje, genaamd de Warnow, dat is omgebouwd tot een zeilschip, vanuit Schiedam voor een avontuurlijke zeiltocht richting Engeland. De Warnow moet de acht mensen aan boord uiteindelijk naar Noorwegen brengen om daar het Noorderlicht te gaan zien. De eigenaar van het scheepje is de dan zesenveertigjarige Arnoud Brinkman, de schipper en de initiator van de reis. Het is een bont gezelschap vrijbuiters, van kunstenaars en muzikanten. Er is onder andere de tweeling, Tirza en Dana Smit. Tirza is de zeventien jaar jongere vriendin van Arnoud. Verder zijn aan boord, Peter van Liere, Imge, een meisje van achttien jaar en haar vriend Jesse den Dulk. Behalve Brinkman heeft niemand veel ervaring met zeilen. Brinkman is pas een keer met de Warnov de Noordzee opgegaan om naar Terschelling te varen om het Oerol festival te bezoeken.
Steketee pikt het verhaal al 29 april 2013 op als er berichten komen dat het laatste contact met de Warnow op 13 april is geweest. Sindsdien is er niets meer van het scheepje vernomen. De achterblijvers tillen er niet zo zwaar aan. Arnoud had niet de gewoonte om veel te communiceren. Hans Steketee, journalist van de NRC, is zelf een zeiler. Hij wijdt ook een hoofdstuk aan zijn ervaringen als leerling zeiler. Heel nuttig en leerzaam voor de niet-zeilers onder ons, waaronder ikzelf. Ook leren we dat de zee nooit een vriend kan zijn. De zee is een vijand die je nooit goed leert kennen, omdat elk stukje zee zich anders gedraagt door stromingen en golven. Als een boot niet optimaal geprepareerd is, kan dat desastreuze gevolgen hebben.
Steketee heeft voor dit boek heel wat gereisd en interviews afgenomen. Hij komt er al snel achter dat de reis die via Engeland en Schotland naar Noorwegen had moeten leiden al tijdens het eerste deel bijna noodlottig afliep. Ze doen er vijf dagen over om naar Engeland te varen. Dat betekent dat ze gemiddeld 3 kilometer per uur hebben gevaren. De windkracht is vaak zeven en soms zelfs negen beaufort. De Warnov is daar niet op berekend en loopt averij op. Uiteindelijk wordt het scheepje op sleeptouw genomen door een reddingsboot uit Whitby.
“Als ze het stuurloze scheepje om elf uur bereiken, is het al veel dichter naar de kust afgedreven dan ze dachten. Russel (de schipper van de reddingsboot) schrikt. Hij ziet geen ‘yacht’, zoals de kustwacht had gezegd, maar een sjofel werkscheepje.”
Na wat reparaties vaart de Warnov een week later verder naar het noorden. Als Arnoud Brinkman de oversteek van Schotland naar Noorwegen wil maken, haken vijf mensen af. Zij hebben hun buik vol van het verblijf op het schip, met weinig privacy en hebben nog de schrik in hun lijf van de oversteek naar Engeland. Arnoud Brinkman, zijn vriendin Tirza Smit en Peter van Liere vertrekken wel richting Noorwegen. De andere vijf keren terug naar Nederland.
Steketee interviewt de meeste afstappers (niet iedereen wil meewerken), de redders in Engeland en wat kroegbazen in Engeland en Schotland waar de groep heeft opgetreden en een diepe indruk heeft achtergelaten. Hij gaat ook naar Rostock waar de Warnov in 1959 is gebouwd. Tot de Wende heeft het daar dienstgedaan als loodsbootje in de monding van de rivier waar het naar vernoemd is, de Warnov. Hij spreekt er met mensen die het schip gekend hebben en op vergelijkbare scheepjes gevaren hebben. Het was speciaal gebouwd voor het loodswezen en niet geschikt om er voor langere tijd mee de zee op te gaan.
De schrijver duikt in het verleden van Arnoud Brinkman en ontdekt een woelig bestaan met drank en drugs. Brinkman was jarenlang straatmuzikant in Utrecht. Hij speelde niet onverdienstelijk saxofoon. Later wordt hij lid van de rockgroep Crappy Dog. Uit alles blijkt dat Brinkman niet een geschikte man is om de verantwoordelijke baan van schipper op zich te nemen. Hij gaat graag zijn eigen gang, luistert zelden naar adviezen en houdt er zo zijn eigen levensvisie op na.
Ondanks waarschuwingen van de lokale autoriteiten om vooral nog even te wachten met de oversteek van Schotland naar Noorwegen, omdat er zwaar weer op komst is, vertrekt Brinkman met zijn vriendin Tirza en zijn beste vriend Peter, toch. Het laatste teken van leven wordt opgepikt door het olieplatform Draupner waar twee keer via Brinkmans mobiele telefoons contact wordt gemaakt met de gsm-mast om een software update te doen en zeekaarten te downloaden. Daarna verdwijnt de Warnov uit beeld. Nooit is er nog een spoor van het scheepje en de opvarenden gevonden.
Hans Steketee heeft een meeslepend verhaal geschreven. Het boek is het eindresultaat van jarenlang journalistiek graafwerk. Vanuit alle hoeken en gaten heeft hij Brinkman, de Warnov en de noodlottige reis willen belichten. Daarbij gaat hij naar mijn idee wel wat ver. Hij schrijft onder andere over de schrijver Kempovski bij die na de Wende terugkeerde naar Rostock. Er zijn nog wat uitweidingen die de vaart een beetje uit het verhaal halen. Maar over het algemeen is het een boeiend en diepgravend relaas over de ondergang van de Warnov.
Boek bestellen!
