Een superboek!
Trash – Andy Mulligan – Gottmer – 263 blz.
In 2012 was Trash de winnaar (vertaalde boeken) van de Gouden Lijst. Eind 2014 kwam het boek nogmaals uit naar aanleiding van de film die van dit verhaal is gemaakt. Een voordeel van een goed boek is dat het een goed boek blijft.
Rafael, Gardo en Rat wonen alle drie in Behala, een sloppenwijk. Rafael woont bij zijn tante en soms slaapt hij bij Gardo, zijn vriend. Overdag werken ze op de vuilnisbelt; ze halen er uit wat nog van waarde is. Op een dag vind Rafael een tasje met daarin geld, wat papieren en een sleutel. Het geld geeft hij grotendeels aan zijn tante – de rest verdeelt hij met Gardo – en de sleutel die in een plattegrond is gevouwen houdt hij zelf. Want, zegt Gardo, een sleutel sluit iets af wat waarde heeft, dus die moet je bewaren.
Diezelfde avond merken de jongens al dat het een echte vondst is, want de politie komt vragen of iemand een tasje heeft gevonden. Ze willen er flink voor betalen, zeggen de mannen. De tante van Rafael is zo onverstandig om te melden dat haar neef geld heeft gevonden. Rafael wordt meteen onder handen genomen, maar hij zegt niks. Als het later weer rustig is, gaan Rafael en Gardo naar de plek waar het tasje is verstopt. Het is hun wel duidelijk dat ze er een andere plek voor moeten vinden.
Ze gaan ermee naar Rat. Rat woont helemaal alleen, hij kwam van ver, heeft hier geen familie en zonder de Missieschool, waar de pater hem af en toe wat eten toeschuift, had hij niet meer geleefd. Hij woont bij het oude vuil, waar geen auto’s kunnen komen omdat het er sponzig is. Hier komen alleen maar vuilnispikkers. Het wemelt er van de ratten, het stinkt er, het is een nare plaats om te zijn. Rafael en Gardo voelen zich er niet prettig, dat voelt niemand, dus is het een perfecte schuilplaats voor het tasje. Het houdt wel in dat ze Rat moeten vertrouwen.
Vanaf dat moment zijn de jongens op elkaar aangewezen. Er ontwikkelt zich een verhaal als een thriller, maar dan een met inhoud en zeer goed geschreven. Ieder van de jongens heeft een unieke eigenschap die het trio kan gebruiken om uit handen van de politie te blijven en tegelijk verder te komen wat betreft het raadsel van de sleutel. Rafael kan lezen, Gardo is een goede acteur en Rat weet waar het slot van de sleutel zich moet bevinden. Door het lezen van Trash krijg je een goed beeld van het leven op een vuilnisbelt en in een grote stad. Daarnaast is de handelswijze van corrupte politiemensen en politici een belangrijk onderwerp. Het boek kent wisselende perspectieven: meestal is Rafael de verteller, andere keren Gardo en een enkele keer Rat. Ook de pater en zuster Olivia van de Missieschool komen aan het woord. Door deze opzet leer je alle personages goed kennen.
Het verhaal sleept je mee en zeker als de jongens tijdens Allerzielen hun doel langzaam naderen, kun je Trash niet meer wegleggen. Een boek dat zeker de moeite van een herdruk waard is. Lezen dus.