Hoe een legendarisch popidool ten onder ging

Wally Tax, leven en lijden van een outsider – Rutger Vahl – Nijgh& Van Ditmar – 272 blz.

Na een veel te kort weekend en nadat ik mijn moeder voor de zoveelste keer aan de poort had uitgezwaaid, trok mijn vriendje me mee naar de goed bewaakte platenspeler in de hoek van de groepswoonkamer. Een zeldzame moderniteit binnen de muren van het internaat waar ik verbleef en alleen aanwezig op de groepen van de oudste jongens. Hij toverde een singeltje uit zijn weekendtas waarop vijf zeer langharige jongemannen stonden afgebeeld. De tweede van rechts droeg zijn haar zo lang dat het op de revers van zijn hippe leren colbertjasje viel. Ik wist gelijk dat het de Outsiders waren ,die samen met Q65 en de Bintangs tot mijn absoluut favorieten Nederlandse bands behoorde. Even later daalde de naald van de pick-up in de groef en hoorde ik vanuit een mysterieuze wereld het donker gezongen ‘Touch’. Na de hits die ik zelf al op singel had verzameld, luisterde ik opnieuw naar een van de hoogtepunten uit de carrière van Wally Tax. De man over wie deze biografie geschreven is.

De cover toont gifgele letters op een donkergrijze foto van Wally Tax. Het hoofd van de zanger word in helder wit uitgelicht, als de aureool rond een heilige. Een uitgedoofd shagje hangt doods aan zijn lippen en zijn lange sluike haar wijst al even doods naar de handen die gevouwen zijn als in gebed.
‘Leven en lijden van een outsider’ staat in witte cocaïneletters geschreven op de cover.

Wally Tax, ( 14-2-48) wordt geboren als zoon van Frits Tax en zijn Oekraïense moeder Wera en krijgt als eerbetoon ‘van zijn vader aan zijn moeder’ de Slavische naam Wladimir, die snel wordt afgekort naar Wally. Deze Russische naam zal symbolisch blijken voor zijn worsteling met het leven dat zo dramatisch eindigt.
Journalist Rutger Vahl kende ik niet, maar blijkt na onderzoek al een biografie over de Nederlands-Zweedse volkszanger Cornelis Vreeswijk geschreven te hebben. In de biografie over Wally Tax beschrijft Rutger op onnavolgbare wijze, soms grappig, soms scherp en eerlijk, maar bovenal met veel mededogen over dit legendarische idool uit de prehistorie van de Hollandse popmuziek.
Alle hits passeren de revue, evenals de vele pogingen om na iedere neergang (voornamelijk veroorzaakt door zijn destructief alcohol en drugsgebruik)weer te herrijzen.

Hij ontmoet de groten der aarde in de popmuziek van de jaren 60 en 70 en staat weken in de top 20 met nummers als ‘You mistreat me’ ‘Lying all the time’ ‘Touch’ en ‘Monkey on your back.
Ook wanneer Wally zich afscheidt van de Outsiders, weet hij zowel voor zichzelf als voor anderen hits te schrijven. Hij wordt door vrienden heel lang omschreven als een lieve, zachtaardige man, toch dringt zich uit deze biografie een beeld op van een egocentrische, onverzadigbare en vooral onbetrouwbare popster.
Er zijn veel psychologische oorzaken aan te wijzen voor zijn drugs- en drankmisbruik. Zoals de pijnlijke dood van zijn soulmate en schrijfster Laurie Langenbach en zijn chronische minderwaardigheidscomplex. Een feit blijft dat Tax zich ondanks de vele afkickpogingen en herkansingen gebouwd op oude roem, zich dood drinkt, snuift en rookt.

De succesperiode met de Outsiders neemt al met al niet langer dan vier jaar in beslag en zal hem een levenslang krediet bij artiesten en platenbazen opleveren. In deze korte periode ziet hij kans een ongekende roem te verkrijgen die voortduurt tot in de eenentwintigste eeuw of eigenlijk tot aan zijn dood in 2005 en zelfs daarna. Op de lindeboom naast zijn grafmonument op de Nieuwe ooster begraafplaats prijkt een goudkleurig bordje met de tekst: ‘Wally Tax lives in his songs and the friends who love him’ ‘Given bij Barbara Henninger’. Na intrigerend speurwerk, wat de intensiteit van deze mooie biografie onderstreept, vind Rutger uit, dat deze Barbara, Wally’s muziek pas na diens dood heeft ontdekt.
Ik vind dat Rutger Vahl een mooie indringende en bovenal eerlijk ogende biografie heeft geschreven waar Wally trots op kan zijn. Want als er iets is wat naar voren komt uit deze biografie dan is het wel de liefde voor muziek en het talent van een man die zijn leven maar niet op de rails kreeg.

Jan van Rijsingen