Hoe Science Fiction goede literatuur kan zijn en andersom
Op zwart – Willem Bosch – Lebowski – 174 blz.
Het jaar is 2027. Bram van der Stok, docent geschiedenis, probeert aan zijn klas uit te leggen hoe de wereld eruit zag voordat de aarde 17 jaar geleden stopte met draaien. Hijzelf zei die dag zijn grote liefde Leslie vaarwel, een Amerikaanse. Hij heeft haar nooit meer teruggezien, een paar uur na hun afscheid werd en bleef het donker in Nederland en de binnenlandse vlucht die Leslie naar huis had moeten brengen is verongelukt. De kinderen in Brams brugklas weten niet beter dan dat de wereld donker is, maar Bram verlangt naar de zon. Dat niet alleen, hij verlangt ernaar, om te ontsnappen aan de wurgende greep van het alledaagse leven en hij verlangt bovenal naar Leslie. Hoewel de lands – en stadsgrenzen gesloten zijn en zwaar worden bewaakt, besluit Bram om te ontsnappen naar Amerika, richting de zon.
Willem Bosch is scenarioschrijver van onder andere de serie Feuten, Van God los en de bioscoopfilm Bellicher: Cel (naar het boek van Charles den Tex), die onlangs in première is gegaan. Dat hij scenario’s schrijft is te merken in zijn debuutroman Op zwart. Tijdens het lezen voel je de duisternis als een zware deken over je heen vallen, ook al is de kamer waar je in zit helder verlicht. Je wórdt Bram, gedeprimeerd en cynisch, verlangend naar dat vorige leven.
Persoonlijk ben ik een groot liefhebber van Science Fiction, en dan bedoel ik ‘wetenschappelijke’ of ‘speculatieve’ fictie zoals van Isaac Asimov, doctor in de biochemie, en niet met groene marsmannetjes. Goede SF is tegelijkertijd literatuur, en dat is het mooie van dit boek, de scheidslijn tussen die genres valt volledig weg.
Er zit nog veel meer in het verhaal, verrassende gebeurtenissen en een thrillerachtige ontknoping die ik hier niet prijs kan geven zonder er een enorme rode “warning, spoiler!”-knop boven te zetten.
Annette Jongen
