Iedereen is anders
Anders – Sam Loman – Van Goor – 30 blz.
Hoe saai zou het zijn als iedereen hetzelfde was? Die vraag beantwoordt Sam Loman met een pracht van een tekening aan het eind van het boek, waarin iedereen er hetzelfde uitziet. Op de pagina daarvoor zien we juist een spread met een keur aan mensen die er allemaal anders uitzien: meisjes en jongens, vrouwen en mannen, met of zonder snor, wel of geen hoofddoek, in een rolstoel, blind, met pukkels of zonder, en mensen met verschillende huidskleuren. Gewoon zoals de wereld eruit ziet, dus.
De hoofdpersoon van het boek heet Anders. Anders houdt niet van harde geluiden en kan ook slecht tegen fel licht, sterke geuren, rommel of heel veel mensen. Hij heeft behoefte aan structuur en regelmaat, wat zich onder meer uit in vaste dagelijkse patronen. Dit wordt geweldig verbeeld in een spread waarin een ouderwetse wekker steeds aangeeft op welk tijdstip Anders iets moet doen, en in wat voor emotie hij schiet als er iets misloopt.
De auteur/illustrator heeft niet veel woorden nodig om het verhaal te vertellen. In korte zinnen weet ze het leven van Anders haarscherp te vatten. Ze vertelt ook over zijn hulphond Skye en wat die voor Anders betekent.
Het is knap hoe Loman dit verhaal in woord en beeld vertelt zonder de boel te problematiseren. Het woord ‘autisme’ wordt alleen in het begin even genoemd. Dat is fijn, want er zijn zat kinderen (en volwassenen) die niet het label autistisch hebben, maar die wel last kunnen hebben van zich anders voelen. Het boek laat op deze manier ruimte voor herkenning voor álle kinderen.
Anders is een perfect boek om in de klas voor te lezen en te bespreken, niet alleen voor jonge kinderen maar ook voor wat oudere. Veel kinderen voelen zich immers wel op een of andere manier anders dan anderen, of hebben het gevoel dat ze door de buitenwereld zo worden bekeken. Loman put voor dit boek deels uit eigen ervaringen; zelf is ze in een aantal opzichten ook ‘anders’. Dat kunnen we lezen op het openingsschutblad, waar ze portretjes van diverse mensen heeft afgebeeld, met daaronder ‘wat ze hebben’ of waaraan ze lijden. Er staat ook een tekening van Skye erbij, met de tekst dat hij in het echt ook Sams hond is.
Ontroerend mooi.
