Is er toch meer tussen hemel en aarde?
Voor je weggaat – Clare Swatman – Vertaling: Erica Feberwee – A.W. Bruna – 320 blz.
Clare Swatman (Essex, 1975) heeft gewerkt als journaliste en schreef voor diverse vrouwenbladen, waaronder Bella, Best, Woman’s Own en Real People. Voor je weggaat is haar romandebuut.
Het is 2013, een ochtend vol irritaties. Ed ontloopt Zoe en ze kan het hem niet kwalijk nemen. Ze was de laatste tijd altijd boos. In de greep van een onverklaarbare woede die vlak onder het oppervlak borrelde en elk moment tot ontlading kon komen. Ed zegt snel gedag en vertrekt naar zijn werk. Een gevoel van spijt overvalt Zoe, maar ze negeerde het. Pas uren later krijgt ze het nieuws te horen. Ed is die ochtend geschept door een bus en hij heeft het niet overleefd. De daarop volgende weken gaan in een waas aan Zoe voorbij, ze mist Ed verschrikkelijk. Ze is depressief en een antidepressivum houdt haar een beetje op de been. De tuin is verwaarloosd, dat was Ed zijn lust en zijn leven. Uit frustratie loopt ze de tuin in en begint aan het onkruid te trekken. Maar dan glijdt ze weg en valt met haar hoofd tegen een stenen bloembak. Alles wordt zwart om haar heen en ze verliest het bewustzijn.
Zodra ze wakker wordt is het 1993. Ze herinnert zich vaag dat ze gevallen is. Ze wordt wakker in haar vroegere meisjeskamer, zoals deze eruitzag de dag voordat ze het huis uit ging, de dag dat ze ging studeren. Zoe beseft zich dat ze twintig jaar terug in de tijd is en haar leven kan herbeleven. Maar…dan kan ze misschien ook een aantal dingen veranderen? Misschien kan ze voorkomen dat Ed verongelukt en kunnen ze gezamenlijk verder met hun leven.
“Soms zou ik alleen maar willen dat ik de tijd stil kon zetten.”
In het begin van Voor je weggaat is het even verwarrend voor de lezer en voor Zoe. Plots twintig jaar terug in de tijd. Zoe herleeft haar leven en bij heel veel situaties weet zij al wat er gebeurt en moet ze goed opletten met wat ze zegt. Maar als ze eenmaal aan de situatie gewend is geraakt ziet ze in deze herbelevenis al gauw voordelen. Ze kan langer bij Ed blijven en misschien dat ze als ze een aantal dingen anders aanpakt, de toekomst er toch anders uitziet. In 2013 waren Ed en zij amper nog vrienden, laat staan minnaars. Hun huwelijk bevond zich in een kritieke fase.
Swatman neemt je mee in het leven van Zoe en Ed, een verhaal dat gelijk veel aantrekkingskracht heeft. Als lezer ben je vooral benieuwd naar de afloop, hoe alles eruit ziet als Zoe weer echt wakker wordt. Want eigenlijk is vanaf het begin al duidelijk dat Zoe op de een of ander manier aan het dromen is, al komt alles zeer echt over. Doordat het leven van Zoe net zo goed het leven van jou had kunnen zijn, zijn er veel herkenbare situaties in het boek terug te vinden. Wie kent het niet, irritaties waardoor je de verkeerde dingen doet en zegt. Waar je later spijt van hebt en denkt, had ik dit toch maar anders aangepakt…
“En onvermijdelijk komt de hoop in me op dat er inderdaad iets is veranderd. Sterker nog, dat alles is veranderd.”
Alle ups en downs tussen Zoe en Ed beschrijft de auteur op een realistische wijze waardoor het makkelijk is om je te verplaatsen in de personages. Swatman heeft een lichtvoetige schrijfstijl en ze heeft veel sentiment in dit verhaal weten te leggen. Het opnieuw beleven van haar leven doet Zoe ook beseffen dat het anders had gekund. Tijdens haar herbeleving doet ze er dan ook alles aan om een verandering aan te brengen, vooral in haar eigen doen en laten. Of zij juist dat ene moment kan manipuleren blijft tot bijna aan het eind de grote vraag. Voor je weggaat is ontroerend en meeslepend en heeft een verrassende afronding. Een afronding waarbij de gedachte ‘is er toch meer tussen hemel en aarde’ krachtig naar boven komt drijven.
