Literatuur op zijn best

De tweelingparadox – Nowelle Barnhoorn – Prometheus – 286 blz.

Nowelle Barnhoorn (1986) groeide op in het Friese dorp Hurdegaryp en deed de opleiding journalistiek in Zwolle. Inmiddels woont ze in Amsterdam, waar ze werkzaam is als freelanceredacteur en journalist. In 2016 debuteerde ze met Schemerdieren, dat lovend werd ontvangen.

Thomas en Mathis groeien op in een idyllische, landelijke omgeving. Als eeneiige tweeling begrijpen ze elkaar woordeloos en hebben ze geen andere speelkameraden nodig. Maar naarmate ze ouder worden, tekenen zich ook de verschillen tussen hen zich steeds duidelijker af. Waar Mathis uitgroeit tot een grote, fitte vent, blijft Thomas klein, spastisch en gebonden aan zijn bed en rolstoel. Terwijl Thomas het grootste deel van de dag op bed ligt, trekt Mathis de wijde wereld in. Als fotograaf bezoekt hij de plekken waar Thomas hardop over droomt. Terwijl Mathis op zijn reis steeds vaker geconfronteerd wordt met de verplichtingen die hij tegenover zijn broer voelt, is Thomas op zichzelf aangewezen. In hem groeien onontdekte krachten.

Laat ik beginnen met de belangrijkste conclusie: wat een goed boek is dit. Barnhoorn weet hoofdpersoon Mathis zo neer te zetten dat je gelooft dat hij bestaat. Hoe verder je leest in het boek, hoe vaker je vergeet dat er een schrijfster achter zit. Je hebt het gevoel dat je Mathis kent, alsof je als een vlieg op de wand mee kan kijken in zijn leven. Het is een kunstje dat veel schrijvers ambiëren, maar dat ze zeker niet allemaal beheersen. Dus daarvoor neem ik mijn petje af.

De tweelingparadox is meeslepend, geloofwaardig en heeft een gezonde dosis humor. De zelfspot van broer Thomas met zijn spasmes is zeer zeker vermakelijk, maar het blijft respectvol voor mensen met een dergelijke aandoening. Thomas is echt neergezet als een mens, met echte gevoelens en behoeften, waarbij Barnhoorn nog eens fijntjes benadrukt hoe wij als samenleving soms wel eens vergeten dat een jongen als hij meer is dan de rolstoel waar hij inzit. Knap staaltje werk, dit boek.

Deze krachtige roman is, naast de sterkte inhoud, ook nog eens prettig geschreven. De tweelingparadox is goed leesbaar, zonder dat het daarbij iets hoeft in de leveren qua schoonheid van de teksten. Dit is literatuur op zijn best. Onthoud de naam Nowelle Barnhoorn, want deze schrijfster gaat ons allemaal omver blazen.

Felice Beekhuis