Prachtige editie van prachtig boek
Zijde – Alessandro Baricco – Illustraties Rébecca Dautremer – Vertaling: Manon Smits – Davidsfonds – 208 blz.
Als je het omslag van dit boek afhaalt en uitvouwt, heb je een aan beide zijden bedrukt papier, een kunstwerk op zich. Ik heb het er weer netjes omheen gevouwen, maar wat een moeite heeft Davidsfonds gedaan om dit boek er op alle fronten uit te laten springen, ook met betrekking tot de cover.
Dat het boek er qua uitvoering zo uitspringt, is niet alleen te danken aan de vormgever (Tai-Marc Le Thanh), maar al helemaal aan illustrator Rébecca Dautremer, een van de bekendste Franse illustratoren van dit moment. Haar platen kunnen tegelijkertijd zowel strak als dromerig zijn, zowel kleurrijk als sober, zowel kunstzinnig als toegankelijk voor een breder publiek.
Nu heeft ze dus Zijde geïllustreerd, het beroemde boek van Alessandro Baricco, over de zijdehandelaar Joncour. Zijde werd in 1998 uitgeroepen tot Booksellers International Book of the Year, en werd uitgegeven in meer dan veertig landen.
“Zuid-Frankrijk, 1861. Door een onverklaarbare ziekte onder zijderupsen in Egypte en Syrië moet Hervé Joncour zijn handel naar Japan verplaatsen. Daar raakt hij onder de bekoring van een geheimzinnige vrouw, door wie hij bij het afscheid een briefje in zijn handen gedrukt krijgt met de tekst: ‘Kom terug, of ik ga dood.’ Vanaf dat moment bloeit er een even vreemde als intense relatie op tussen de Franse zijdehandelaar en de vrouw met de niet-oosterse ogen.”
Om de stijl waarin Baricco dit verhaal heeft geschreven te schetsen, het begint zo:
“Ofschoon zijn vader hem een briljante toekomst in het leger had toebedacht, was Hervé Joncour uiteindelijk zijn brood gaan verdienen met een ongebruikelijk vak, dat, door een bijzondere speling van het lot, een dusdanig zacht trekje had dat het juist een enigszins vrouwelijke klank verried.
Om te leven kocht en verkocht Hervé Joncour zijderupsen.
Het was 1861.
Flaubert was bezig Salammbô te schrijven, elektrische verlichting was nog een hypothese en aan de andere kant van de Oceaan voerde Abraham Lincoln een oorlog waarvan hij het einde nooit zou meemaken.
Hervé Joncour was 32 jaar.
Hij kocht en verkocht.
Zijderupsen.”
Als deze stijl je aanspreekt, zul je niet teleurgesteld zijn in het vervolg, dat je, als je niet uitkijkt, binnen een zucht uit hebt. Het oorspronkelijke boek telt namelijk nauwelijks honderd pagina’s, maar nadat je de laatste hebt omgeslagen, heb je het gevoel dat je een vuistdikke roman hebt gelezen. Of zoals op de site van de Bezige Bij, de oorspronkelijke Nederlandse uitgever, te lezen valt: ‘Dit is geen roman. En ook geen verhaal. Dit is een geschiedenis.’
Om deze geschiedenis voor deze speciale editie te laten illustreren door Dautremer is een gouden vondst geweest. Daarmee is Zijde niet meer alleen een parel in tekst, maar ook in beeld. Als je het verhaal al kent, en je wilt het niet meteen opnieuw lezen, is deze speciale uitgave een uitgelezen kans om je in eerste instantie alleen aan Dautremers rake, gevarieerde, adembenemende illustraties te vergapen. Toch geef ik je op een briefje dat je het verhaal dan toch ook weer gaat lezen; sommige boeken nodigen uit om meerdere keren gelezen te worden. Ook dit boek. Nu al helemaal.