Schrijver kruipt in de huid van Joodse acteur

Terugkeer ongewenst – Charles Lewinsky – Signatuur -448 blz.

Terugkeer ongewenstTerugkeer Ongewenst was de vermelding die de nazi’s achter de namen van Joden vermelden op de transportlijst richting Auschwitz. Dit boek vertelt het deels waargebeurde, deels fictieve levensverhaal van de Joodse acteur, entertainer en regisseur Kurt Gerron, die in de jaren twintig en dertig grote triomfen vierde in Berlijn. In 1933 vlucht hij voor de nazi’s en belandt via Wenen en Parijs in Nederland, waar hij onder andere optreedt in de Joodsche Schouwburg in Amsterdam en meewerkt aan verschillende Nederlandse speelfilms. Samen met zijn vrouw Olga wordt hij in 1943 geĂŻnterneerd in Westerbork en van daar gedeporteerd naar Theresienstadt, waar kampcommandant Rahm hem ‘vraagt’ een film te maken waarin het vernederende ghettobestaan wordt voorgesteld als een prettig verblijf.

“Dat je de verantwoordelijkheid op niemand kan afschuiven. Dat je had kunnen weten wat er komt. Dat je het had moeten merken. Ik was er te stom voor. Ik knabbelde aan het peperkoekhuisje en zag de heks niet.”

Deze opdracht weigeren betekent transport naar Auschwitz, maar meewerken betekent verraad aan zichzelf en aan zijn kunst. “Wie tussen de wolven terechtkomt, moet met ze meehuilen. Cantates zingen haalt dan niets uit. Ze hebben me alles afgenomen. Ik heb alleen nog mijn geweten.”

Dit duivelse dilemma is de rode draad van dit fascinerende boek. Dat Lewinsky het aangedurfd heeft om in de huid van de hoofdpersoon te kruipen, getuigt van lef. Zo heeft hij Kurt Gerron opnieuw tot leven geroepen. De cynische humor die je regelmatig doet grimlachen is onnavolgbaar. Ongelooflijk goed.

Gerda Aukes

Wil je dit boek aanschaffen? Klik hier!

Andere recensies

Roadblock – Sophie Wester – Van Goor – 96 blz. De vrienden Ben, Lucas en Ryan hebben het erg gezellig op het schuurfeest tijdens Koningsnacht. Officieel mogen ze nog niet drinken, maar ze doen niet zo moeilijk in de schuur. Ze hebben allemaal de...
Lees verder Categorie: Jeugdboeken
| Reageer!
De sleutels van het huis – Sami Al-Ajrami – Vertaling: Peter van der Drift en Manon Smits – Ambo|Anthos – 209 blz. Op 7 oktober 2023 brak een oorlog uit tussen IsraĂ«l en Hamas na een verrassingsaanval door Hamas in IsraĂ«l. Het IsraĂ«lische leger...
Lees verder Categorie: Kroniek, Mens & Maatschappij, Non-fictie
| Reageer!
De wijsheid van een eiland – Antoni MarĂ­ – Vertaling: Frans Oosterholt – Zimiri press – 137 blz. De Catalaanse schrijver Antoni Mari was nooit eerder vertaald in het Nederlands, terwijl hij in Spanje al veel literaire prijzen heeft gewonnen. Dit boek kwam in...
Lees verder Categorie: Boek van de week, Korte verhalen, Literatuur
| Reageer!