Superspannend en extreem gevaarlijk

NODIG – Joelle Charbonneau – Vertaling: Carolien Metaal – Karakter – 323 blz.

Joelle Charbonneau begon verhalen te vertellen als operazangeres, tegenwoordig schrijft ze boeken. Ze woont in de buurt van Chicago met haar man en zoon, en als ze niet schrijft, werkt ze als toneel- en stemcoach. Haar boeken De Test, De studie en Het Examen zijn bestsellers in Nederland en België.

Eén voor één sluiten de tieners in Nottawa, Wisconsin, zich aan bij het nieuwste en hipste sociale medium, NODIG. Om toegang te krijgen moeten ze een op het oog eenvoudige vraag beantwoorden: wat heb je nodig? Een nieuwe iPhone? Een backstagekaartje voor een concert? In ruil voor een schijnbaar simpele taak, zal NODIG het verzoek inwilligen. Iedereen doet het. Dus waarom zou jij het niet doen? Kaylee Dunham weet wat ze nodig heeft – een nier voor haar zieke broer. Ze gelooft niet dat een sociaal netwerk zou kunnen helpen, maar ze heeft niks te verliezen.

De middelbare scholieren in NODIG hebben geen kwaad in de zin, maar als je nieuwe spullen krijgt en alles kan vragen wat je hartje begeert, is het moeilijk om nee te zeggen. Alles ligt binnen handbereik. Maar niets is gratis. Als jij een nieuwe computer, sportattributen, een extra week kerstvakantie of acnecrème wilt, zal je er iets voor terug moeten doen. En dat is waar het gevaarlijk wordt. Koekjes afleveren bij een klasgenoot lijkt een eenvoudige taak, maar wanneer de klasgenoot in kwestie een hele erge pinda-allergie blijkt te hebben, kan het toch enorm uit de hand lopen.

De ene keer krijg je precies wat je wilt, maar de andere keer pakt het helemaal verkeerd uit. Rustig je huiswerk willen maken zonder het geblaf van de honden van de buren lijkt een onschuldige vraag, maar wanneer het stil is en er bloed in de sneeuw te zien is, blijkt dat je met een kleine wens te ver kunt gaan. Je broer bellen om te vragen waar hij is en de locatie doorgeven aan een schoolgenoot lijkt onbelangrijk, maar is het begin van een reeks kleine opdrachten die Kaylee’s beste vriend Nate wel eens fataal zou kunnen worden.

Het verhaal is enorm spannend, maar natuurlijk heeft het boek ook zwakheden, met name in de uitwerking van onder andere de personages en relaties. Niet alles wat de tieners doen is direct logisch te noemen, maar de acties creëren zo wel ideale omstandigheden voor de rest van het verhaal. Ook zijn er korte liefdesmomenten in het boek, maar hier wordt vervolgens niets mee gedaan. Ze worden slechts gebruikt om een stukje motief aan de daden toe te voegen. Daarbij zijn de ouders van de betrokken leerlingen zijn wel heel onverschillig. Wie laat nou z’n kind alleen thuis als je denkt dat ze geestesziek is? Dat lijkt me geen al te beste behandelmethode. Zelfs niet als de schoolpsycholoog het aanraadt.

Het idee achter NODIG is erg goed: tieners zijn heel beïnvloedbaar, en doen alles om erbij te horen en mooie spullen te krijgen. Het is een waarschuwing zoals de film The Wave, maar dan met de internet als modern tintje. Het is jammer dat de personages en achtergronden niet goed zijn uitgediept, want dan had NODIG echt één van de beste boeken van onze tijd kunnen worden.

Felice Beekhuis