Torenhoog boven het gemiddelde
Torenhoog – Katharine McGee – vertaling Karin Pijl – Uitgeverij Moon – 478 blz.
Waarschuwing 1. Toen ik in dit boek begon te lezen, moet ik erkennen er vele malen geen touw aan te kunnen vastknopen. Dat was mijn eigen schuld: Ik was vergeten de uitgeversblurb op de achterkant te lezen! Daarin stond dat dit boek de finale van een trilogie is. Lees dus niet eerst dit boek, maar eerst deel één Duizend hoog en twee Duizelingwekkende Hoogte. De delen zijn echt niet afzonderlijk te lezen!!! Vandaar dat ik eerst de voorgaande delen heb gelezen.
Waarschuwing 2. Begin er niet aan als je erg krap in je leestijd zit. Alle drie kloeke delen zijn niet in korte tijd te lezen, heb ik zelf ervaren. Belangrijker nog: je kunt geen een deel van deze magnifieke trilogie even onderbreken, eenmaal begonnen kun je niet meer stoppen.
Vergelijking: In de Verenigde Staten werd bijna direct opgemerkt dat de inhoud overeenkomsten vertoont met de boeken en later tv-series Gossip Girl en Pretty Little Liars; Gossip Girl gaat over een aantal rijke 16-17 jaar oude meisjes en hun ‘aanhang’ woonachtig in de Upper East Side in New York. Hun onderlinge verhoudingen spelen de hoofdrol.
Pretty Little Liars volgt de onderlinge belevenissen van vijf meisjes, elk met hun geheimen. Een van de vijf verdwijnt en een mysterieuze ‘A’ dreigt hun geheimen te openbaren.
Het eerste belangrijke verschil is dat Torenhoog zich niet in het heden, maar in de toekomst afspeelt, de jaren 2118 en 2119 om precies te zijn. Geïnspireerd door toekomstvisies over verticale woningbouw heeft McGee gekozen de trilogie te situeren in een toren van duizend verdiepingen. Natuurlijk vinden we technische hoogstandjes. Men communiceert via contactlenzen en vliegt in hovercrafts, drinkt uit een zwevende bubbel, heeft een computer ingebed in het brein, enz. Alle vindingen die we voorgeschoteld krijgen, zijn gericht op het verkrijgen van nog meer luxe. Vergelijking komt aan de orde als de auteur terugkijkt naar onze tijd. Een klein nadeel van het boek is dat die technologie niet echt uitgelegd wordt, maar erbij gehaald wanneer nodig voor het verhaal. Dat geldt ook voor de maatschappij van de tweeëntwintigste eeuw. Een groot compliment verdient de auteur omdat ze nu eens niet, in vergelijking tot andere toekomstvisies, een bizarre en/of gewelddadige maatschappij neerzet, zoals bijvoorbeeld in de Hunger Games, maar zich beperkt tot het ‘neerzetten’ van de toren en de persoonlijke verhoudingen, zoals die in alle tijden bestaan, de hoofdrol laat spelen.
Het verhaal: Midden in Central Park, New York staat een gebouw met duizend verdiepingen. Hoe hoger je komt, hoe welvarender de bewoners zijn. Op de laagste verdiepingen geniet men niet of nauwelijks van de technische hoogstandjes en andere luxe die ze bovenin wel hebben. Verstandig of niet, toch komen er connecties tussen beide ‘samenlevingen’. Vijf personen spelen in eerste instantie de hoofdrol: Leda Cole, Calliope Brown, Rylin Meyers, Watt Bakradi en Avery Fuller (dochter van de torenontwerpers). In de opening van het boek valt Avery van de toren (zelfmoord, moord, ongeluk?). De aandacht van de lezer is er dus direct bij. – Lezers van deel 1 en twee weten dan al dat Eris en Mariël eerder eenzelfde lot ondergingen, waar dezelfde vraagtekens bij werden gezet. – Dan gaat de auteur drie maanden terug om een verklaring voor deze en andere gebeurtenissen te geven. Leugens en bedrog zijn aan de orde van de dag. Op listige manier proberen ze allemaal hun geheim verborgen te houden. Wat zou er van hen worden als het in de openbaarheid kwam? Is er iemand die dat graag wil? Komt er een oplossing? Het goed gevonden slot van dit deel en tevens slot van de trilogie zal het vertellen.
Commentaar: De schrijfstijl van McGee is bijzonder prettig en direct. “De kus was als een stoot stikstof, elektriciteit die langs de laatste zenuwuiteinden in zijn lichaam danste. Haar handen klemden zijn schouders, gleden onder zijn sweater. Het punt waar haar naakte huid de zijne raakte, voelde op een of andere manier veelbetekenend, alsof de afdruk van haar hand daar voor altijd getatoeëerd zou blijven”. In elk van de hoofdstukken komt een ander personage aan het woord, maar deze veelheid aan perspectieven werk niet storend, maar juist spanning verhogend. Je wilt weten wat er verder gebeurt. Deze manier van schrijven deed mij enigszins denken aan het ‘vlindereffect’: één daad van één persoon heeft effect op alle andere personen. De personages zijn zeer levensecht. We hebben ze immers door de drie delen heen goed leren kennen en kunnen ons dus naadloos in hen inleven. We zijn begaan met hun liefdesperikelen, met de sociale problemen van een standenmaatschappij. We leven mee in hun feesten en huiveren bij de thrillerelementen. McGee schrijft voor Young adults, maar ik meen dat volwassenen ook van haar torenwereld zouden kunnen genieten. bHet verhaal is een unieke combinatie van soap en futurisme. Het is zeker geen dystopie, maar ook geen utopie. Dit alles maakt Torenhoog (en de gehele trilogie) tot een verhaal dat torenhoog boven het gemiddelde uitsteekt!
De auteur. Katharine McGee studeerde Engelse en Franse literatuur aan de Princeton University en heeft een MBA van Stanford. Vier jaar lang werkte zij overdag als redacteur bij een uitgeverij in New York en ’s nachts schreef zij aan haar Thousandth Floor-serie. Ze heeft de laatste zeven delen van de Pretty Little Liars-romans bewerkt. Katharine woont samen met haar man in haar geboorteplaats Houston, Texas.
Kees de Kievid
