Veelbelovend debuut van Shira Keller
M. – Shira Keller – Podium – 144 blz.
Shira Keller(1985) is al afgestudeerd als theatermaker en M. is haar eerste roman. Een jonge vrouw met talent en dat kun je aan dit boek aflezen. Hoofdpersonage Leah Rosenberg, een vrouw van middelbare leeftijd, is beeldhouwer. Ze heeft een opdracht aangenomen om voor de tentoonstelling Sculptors Immortalized een zelfportret te maken. Dat wil echter niet lukken. In het vierkante blok graniet kan ze haar eigen hoofd maar niet zien. Wie zei ook alweer: ‘Het beeld zit al in de steen, ik hoef het er alleen maar uit te hakken?’ Ze moddert door, maar tevergeefs. Heeft ze een verkeerd zelfbeeld? Is dat de reden?
In flashbacks gaan we terug naar haar jeugd. Kind van een joodse vader en een niet-joodse moeder. Grootvader die onverschillig tegen haar doet, omdat ze niet honderd procent joods is en haar vader die geen aandacht voor haar heeft. In de derde klas van de middelbare school krijgt ze een verhouding met Markus Prins(what’s in a name?), leraar Klassieke Talen.
In korte, ongenummerde hoofdstukken en korte zinnen schiet Keller heen en weer in de tijd. In het heden wil het niet lukken met Leah – door intimi Leetje(what’s in a name?) genoemd – en ze krijgt geen grip op het verleden dat haar gevormd heeft. Vooral de relatie met M. heeft grote invloed op haar gehad en ze vraagt zich nu af of de hartstocht die ze toen ervoer ook daadwerkelijk heeft bestaan. Aan het eind van het boek krijgen we antwoord op die vraag.
Op vele bladzijden kun je genieten van mooie literaire vondsten, maar soms vliegt Keller in het vermijden van clichés uit de bocht.
‘Uren had hij daar zitten corrigeren, terwijl regen zijn autoruit betimmerde.’
Van zo’n zin word ik wat lacherig. Dan zie ik de regen maar betimmeren. Waarmee? Met zichzelf? Ik snap het wel, Keller wil geen platgetreden paden gebruiken, zoals ‘de regen kletterde op zijn autoruit’ en gaat op zoek naar iets nieuws, maar het moet wel kloppen.
Ook de vergelijking met een Griekse tragedie – hoe kan het ook anders met een docent Klassieke Talen – gaat Keller niet uit de weg.
‘We zwegen, de autoverwarming loeide. Ik zag twee geliefden uit het Ovidiusverhaal voor me. Ieder aan een zijde van de muur, de muur die fissus tenui rima was, gespleten door een smalle scheur, waardoorheen ze elkaar lieve woordjes toefluisterden.’
Misschien probeert Keller iets teveel symboliek in haar niet al te dikke roman te leggen. Er is ook nog als rode draad het verhaal van de schone slaapster met uiteraard de prins, dat door haar oma wordt verteld. Er zijn de horloges en klokken die stilstaan of juist gaan lopen. Er zijn rozen met doornen die telkens opduiken(de hoofdpersoon heet natuurlijk niet voor niets Rosenberg), scherven en bloed en ook nog de muziek van The Cure, van welke groep songteksten worden geciteerd over de dood en dan heb ik nog niet eens alles genoemd. Ook de cover, met de gedoornde takken die een M vormen naast een geknakte roos, druipt van de symboliek. Het valt allemaal wel goed in elkaar, maar een ietsje minder mocht ook wel.
Toch blijkt uit veel dat Keller een schrijftalent is, zoals ze bijvoorbeeld de wisselende stemmingen van puber Leah beschrijft, dan weer vertwijfeld of radeloos en dan weer cool als ze tijdens een schoolfeest met M. in een klaslokaal vrijt. Ook de beschrijvingen van de kleine Leah in het huis van de grootouders en in haar ouderlijk huis, laten zien dat Shira Keller de belofte in zich draagt om uit te groeien tot een schrijfster van formaat. Om even een cliché te gebruiken; Shira Keller is een diamant, maar nog niet alle vlakken zijn glad geslepen.
