Een onvergetelijk boek
Een weeffout in onze sterren – John Green – Vertaling Nan Lenders – Lemniscaat – 258 blz.
Als je zestien bent en allerlei nieuwe facetten van het leven wilt ontdekken, is je eigen dood het laatste waarmee je geconfronteerd wilt worden. Toch is dit het onderwerp van deze indrukwekkende roman. Direct op de eerste bladzijde zet de schrijver de toon:
In alle brochures en websites en zo over kanker wordt depressiviteit altijd genoemd als een bijwerking van kanker. Maar depressief zijn is natuurlijk helemaal geen bijwerking van kanker. Depressief zijn is een bijwerking van doodgaan. (Kanker is ook een bijwerking van doodgaan. Zo’n beetje alles, eigenlijk.)
Ondanks het onderwerp is de toon humoristisch of licht cynisch met woorden als ‘kankervoordeeltje’ en ‘onderlinge concurrentie’ als het gaat over het tegen elkaar opbieden van hun kankers bij de Praatgroep voor jonge kankerpatiënten.
Hoofdpersoon Hazel van zestien, ze heeft schildklierkanker die is uitgezaaid naar de longen waardoor ze geregeld vocht in haar longen krijgt en weer naar het ziekenhuis moet, gaat iedere week naar deze Praatgroep om haar moeder een plezier te doen. Ze fileert de rollen binnen de groep waar ze met grote tegenzin zit. Tot er op een dag een nieuwe jongen bijkomt: Augustus Waters van zeventien. Hij was een sporter die botkanker kreeg en die het nu met ¼ been minder moet stellen. In tegenstelling tot Hazel is Augustus zo goed als schoon.
Waar Hazel zware literatuur en gedichten leest, ze zit ondanks haar jeugdige leeftijd al op de universiteit, wordt Augustus enthousiast van een oorlogsserie met veel doden en een held. Hazels lievelingsboek is Een vorstelijke beproeving, ofwel EVB, dat over een meisje met kanker gaat en is geschreven door de Nederlandse auteur Peter van Houten. Het meisje overlijdt middenin een zin en dan is het boek meteen afgelopen. Dit tot grote ergernis van Hazel; zij wil weten hoe het de overige personages vergaat. Helaas is dit het enige boek van Peter van Houten en antwoord op brieven geeft hij niet. Dat frustreert haar uitermate. Als Augustus het boek heeft gelezen, wordt ook hij erdoor gegrepen. Via de uitgever maakt hij contact met de assistente van de auteur en die mailt hem dat Van Houten nooit meer zal schrijven. Als ze willen weten hoe het met de overige personages gaat, moeten ze maar naar Amsterdam komen.
In de VS hebben kankerpatiënten de mogelijkheid een laatste wens te doen via een stichting. Augustus heeft zijn wens nog en hij wil graag met Hazel naar Amsterdam. Uiteindelijk lukt dat. Met de moeder van Hazel reizen ze naar Nederland.
… daar waren de griezelig naar de gracht overhellende rijen huizen zoals ik ze me had voorgesteld, de alomtegenwoordige fietsen en de coffeeshops die adverteerden met een GROTE ROOKKAMER. We staken een gracht over en vanaf de brug zag ik tientallen woonboten in het water liggen. Het leek in geen enkel opzicht op Amerika. Het zag eruit als een oud schilderij maar dan echt – alles hartverscheurend idyllisch in het ochtendlicht – en ik bedacht hoe wonderbaarlijk vreemd het moest zijn om in een stad te wonen waarin bijna alles was gebouwd door de doden.
Het deel van het boek dat zich afspeelt in Amsterdam is tegelijkertijd een ode aan deze stad. Amsterdam, gezien door de ogen van een verliefde puber, in begin mei als de iepen bloeien en hun zaadjes als miniatuur rozenblaadjes waarvan de kleur is vervaagd over de stad waaien. In het hotel en in het restaurant waar ze samen eten worden ze vertroeteld en alles verloopt geweldig. Totdat ze Peter van Houten bezoeken. Vanaf dat moment verandert alles en is hun thuiskomst een paar dagen later totaal anders dan ze had verwacht. Er breken zware tijden aan.
In Een weeffout in onze sterren gaat het meer over het vieren van het leven dan over de dood ook al is die steeds dichtbij. Het gaat over wijsheid en hoe je staande te houden, over verdriet en humor, angst en liefde, en dat alles verpakt in zinnen waarvan er vele de moeite waard zijn om te citeren.
Het beste is dus om een paar dagen voor dit boek uit te trekken, tissues bij de hand te houden voor lach- en huiltranen, en te genieten van dit wonderbaarlijk prachtige liefdesverhaal om het liefst meteen opnieuw te beginnen als je de laatste bladzij uit hebt. Een onvergetelijk boek.
In april 2013 won John Green de Dioraphte literatuurprijs (literatuur voor de leeftijd van 15-30 jaar) voor vertaalde boeken van 2012. Een terechte keuze.
