Bitterzoete taalkunstenaar

Is daar iemand – Micha Hamel – Uitgeverij Pluim – 120 blz.

Wat gebeurt er in je hoofd wanneer je last hebt van wanen, wanneer je in een psychotische crisis belandt? Kun je dan nog ‘normaal’ schrijven, of überhaupt ‘normaal’ denken? En als je bent opgenomen in een psychiatrische kliniek omdat je hersenen defect zijn, wat betekent dat dan? In de bundel Is daar iemand neemt Micha Hamel je via zijn indrukwekkende en ontroerende gedichten mee in zijn chaotische wereld van toen.

‘in gezelschap ontvalt mij iemand / moet mij vertellen wat ik hier doe’

‘er is gratis wifi en het wachtwoord is / DWANG: hoofdletters D.W.A.N.G.’

Met een paar regels ben je meteen opgenomen in de wereld van een psychiatrische kliniek. Waar regels, artsen, eten en het zoeken naar jezelf dagelijkse kost zijn. Je ziet en voelt hoe hij zich verward, eenzaam en onbegrepen een weg baant door zijn langzaam voortsleurende leven van dat moment.

‘lang douchen / mag nergens ter wereld’

‘en het eten is best lekker’

Dat is de standaardzin die hij later zal gebruiken wanneer mensen hem vragen hoe het hem ging in de kliniek.
Het liefst zou ik alle honderd en een gedichten hier willen benoemen en niet slechts gedeelten ervan. Micha Hamel gebruikt geen komma’s en punten, en ook hoofletters komen nergens voor. En dat maakt niets uit. De gedichten zijn allen zo helder, to the point, ontroerend en vaak overgoten met een sarcastische humor die zich onmiddellijk in je lijf nestelt.

‘patiënt betekent geduldige / iedereen weet dat / maar waar is iedereen?’

‘kortelings werd ik omringd door een koor / feestgangers / talentvollen / medestanders / pijnontkenners / kunstexperts /  jaknikkers / balvirtuozen / hartenbrekers’

‘in mij / is daar iemand? / misschien is er wel niemand’

‘het zijn er altijd een paar die het verpesten voor de rest’

En dan zijn er nog de overdenkingen / gedichten waarin hij verhaalt over de makreel langs het voetbalveld, de leeuw in het bos die langzamerhand wakker en dapper is geworden, het effect van de pillen die hij krijgt …

‘er zijn pillen waarvan je gaat lachen / er zijn pillen waarvan je moet huilen /

toe gooi ze in de lottototobol direct na studie sport/ met dat argeloze flutmuziekje dat nostalgisch maakt / kirrend van spanning’

Ook de ontmoeting met zijn vrouwelijke arts weet hij zo te omschrijven dat je meteen begrijpt wat hij bedoelt en je niet anders kunt doen dan gniffelen.

‘ze oogt toeschietelijk vandaag / ze glimlacht en ze heeft vanmorgen een krultang ontmoet’

Wanneer hij bijna genezen is en naar huis mag, weet hij me nogmaals te ontroeren met het lange gedicht: ‘uitnodiging van het portret op het nachtkastje’ net als het allerlaatste gedicht (bij beide heb ik een traantje gelaten) wanneer hij afscheid neemt van Marieke en Marjolijn van wie hij zegt het meest te hebben geleerd.

‘we laten je los / het laatste stukje mag je rennen’

Susanne Koster

Boek bestellen!

Andere recensies

Een koord boven de afgrond – Cyrille Offermans – De Arbeiderspers – 616 blz. Een iets beschuttere plek misschien (2017), Midden in het onbewoonbare (2020), en dan nu Een koord boven de afgrond (2023): de titels van de gebundelde dagboeknotities van Cyrille Offermans worden...
Lees verder Categorie: Essays, Literatuur
| Reageer!
Breydel – Lisa Demets – Uitgeverij Vrijdag – 265 blz. Op 11 juli 1302 versloegen de volksmilities van enkele Vlaamse steden het prestigieuze Franse ridderleger nabij de stad Kortrijk. De onverwachte nederlaag sloeg in als een bom. Na de slag verzamelde de Vlaamse coalitie...
Lees verder Categorie: Geschiedenis, Non-fictie
| Reageer!
Zo voelt het om een vogel te zijn – Tim Birkhead – Illustraties: Catherine Rayner – Vertaling: Steven Blaas – Lemniscaat – 48 blz. Informatieve boeken zijn bijna nooit heel geschikt om voor te lezen. Zo voelt het om een vogel te zijn is...
Lees verder Categorie: Dieren & Natuur, Non-fictie
| Reageer!