De tijd van ontkerkelijking
Beminde zusters – Tineke Hendriks – Uitgeverij Q – 223 blz.
Beminde zusters gaat over Neel Zandzee die opgroeit in een streng katholiek gezin in de Bollenstreek. Wanneer haar lievelingszus in 1936 in het klooster treedt, heeft ze daar veel moeite mee. Neel zelf vlucht in een huwelijk met een weduwnaar met zeven kinderen. De geboortes van haar eigen drie kinderen brengen haar de vreugde van het moederschap en ook de worsteling met een samengesteld gezin.
Gesteund door haar geloof doet ze er alles aan om een goede stiefmoeder en moeder te zijn. Het moderne leven doet zijn intrede en het gezag van de kerk brokkelt af waar Neel nogal mee worstelt.
De roman van Tineke Hendriks(1949) zelf afkomstig uit een groot katholiek gezin, beslaat een periode ruim 47 jaar van 1936 tot 1988.
De hoofdstukken hebben alle zes een jaartal als titel, die de periode van het leven van de hoofdfiguur Neel vertelt en wat ze dan doorstaat. Ook zijn er de nodige flashbacks, waardoor haar doen en laten en vooral denkwijze duidelijker worden.
Het verhaal begint in 1936. In die tijd was het gebruikelijk dat bij streng katholieke gezinnen minstens één kind zijn intrede in het klooster deed. Neel vindt het heel vervelend dat haar zus Gon het klooster in gaat. Zelf is ze al halverwege de dertig en nog niet ‘onder de pannen’. Bang dat ze overschiet gaat ze in 1945 in op de brief van een weduwnaar met zeven kinderen en trouwt met hem. Samen krijgen ze nog drie kinderen en werkt Neel hard om alles in het gareel te krijgen en te houden.
Neel is zelf opgegroeid met het idee dat alles draait om de kerk en het huishouden. Een tijd waarin de vrouw achter het aanrecht hoorde en moest dienen. In de jaren zestig maakt zij mee dat de ontkerkelijking plaatsvindt. De ideeën over opvoeden en zeden worden anders. Het een overgangstijd en als haar eigen dochter gaat samenwonen in de grote stad kan ze daar niet mee leven.
Beminde zusters beslaat een tijdsperiode zonder moderne techniek en denkwijzen. Geen mobiele telefoons, computers of andere snufjes. Sommige onderwerpen zijn echter wel weer van deze tijd. Het worstelen met het laten draaien van een samengesteld gezin en de kloof tussen ouder en kind.
Deze familieroman laat echter ook goed de rol van de vrouw in die tijd zien en van het geloof. Het is aan de ene kant interessant om daar over te lezen en aan de andere kant kan je je haast niet voorstellen dat iemand zo kan denken, omdat jezelf bent opgegroeid in een heel andere tijd.
Misschien is dat dan ook wel de reden dat ik in het begin een beetje in het verhaal moest komen. Ik moest me in die periode inleven en de ouderwetse manier van doen en denken. Ook moest ik een beetje aan de schrijfstijl wennen die mij in het begin niet kon pakken. Naarmate ik verder in het verhaal kwam, ging het lezen ook prettiger en vond ik het toch wel zeer interessant om te lezen hoe het leven toen was en hoe iemand al die veranderingen doormaakte.
Conny Schelvis
